Но, кои се всушност Талибанците: 30 години победи и порази над Авганистан

Талибанците, или „студенти“ на пашту јазик, се појавија во почетокот на 1990 година во северен Пакистан, по повлекувањето на советските трупи од Авганистан.

Тие првпат се истакнаа во пограничната област на северен Пакистан и југоисточен Авганистан во 1994 година.

Тие ветија дека ќе се борат против корупцијата и ќе ја подобрат безбедноста, а во тоа време многу Авганистанци беа уморни од ароганцијата и меѓусебните конфликти на муџахедините за време на граѓанската војна, пренесува Танјуг.

Се верува дека Талибанците првпат се појавиле во верски училишта, главно финансирани од Саудиска Арабија, проповедајќи ја „тешката струја“ на исламот.

Тие спроведоа своја „строга верзија“ на шеријатот (исламски закон) и воведоа брутални казни.

Мажите беа принудени да растат брада, а жените мораа да носат бурка, која го покрива целото тело.

Талибанците забранија телевизија, музика и кино и не одобрија образование на девојчињата.

Од југозападниот дел на Авганистан, Талибанците брзо го проширија своето влијание.

Во септември 1995 година, тие ја окупираа провинцијата Херат, која се граничи со Иран.

Точно една година подоцна, тие го зазедоа главниот град на Авганистан, Кабул, соборувајќи го режимот на претседателот Бурханудин Рабани, еден од основачите на авганистанскиот муџахедин, кој се спротивстави на советската окупација.

До 1998 година, Талибанците имаа контрола врз речиси 90 проценти од Авганистан.

Тие беа обвинети за разни прекршувања на човековите права и културни злосторства.

Еден од озлогласените примери се случи во 2001 година, кога Талибанците почнаа да уништуваат познати скулптури на Буда во Бамијан, во централен Авганистан.

Напад врз пакистанска ученичка Малала Јусуфзаи

Пакистан постојано негираше дека ги поддржува Талибанците, но според Би -Би -Си, нема сомнение дека многу Авганистанци кои првично се приклучија на движењето се школувале во верски училишта во Пакистан.

Во еден момент тие станаа закана што може да го дестабилизира Пакистан од областите што ги контролираа во северозападниот дел на земјата.

Еден од најозлогласените напади на пакистанските талибанци се случи во октомври 2012 година, кога се обидоа да ја убијат пакистанската ученичка Малала Јусуфзаи, на пат кон дома во градот Мингори.

Малала Јусуфзаи, која се опорави од тешката повреда, стана активистка за женски права, а во 2014 година ја доби Нобеловата награда за мир.

Големата воена офанзива две години подоцна, по масакрот во училиштето Пешевар, во кој загинаа повеќе од 140 луѓе, претежно деца, го намали влијанието на Талибанците во Пакистан, додава Би -Би -Си.

Американски воздушни напади и бегство во Пакистан

Талибанците го заштитија водачот на Ал Каеда, Осама бин Ладен и одбија да го екстрадираат, па еден месец по нападите на Њујорк и Вашингтон на 11 септември 2001 година, САД започнаа воздушни напади врз Авганистан.

До првата недела од декември истата година, режимот на Талибанците беше соборен.

Наводно, многу високи лидери на талибанците се засолниле во пакистанскиот град Куету, од каде што спроведоа операции.

И покрај зголемениот број странски војници, Талибанците постепено се вратија, а потоа го проширија своето влијание во Авганистан, правејќи огромни делови од земјата несигурни, додека насилството во земјата се врати на ниво што не беше забележано од 2001 година.

Имаше многу талибански напади врз Кабул, и во септември 2012 година, тие извршија акција врз кампот на НАТО „Бастион“.

Прикривање на смртта на водачот Мула Омар

Надежта за мир преку преговори се појави во 2013 година, кога Талибанците ги објавија плановите за отворање канцеларија во Катар.

Сепак, недовербата од сите страни остана висока и насилството продолжи.

Во август 2015 година, Талибанците признаа дека ја прикривале смртта на нивниот водач Мула Омар повеќе од две години, кој наводно починал од здравствени проблеми во болница во Пакистан.

Во септември, групата рече дека внатрешните борби завршиле и се собраа околу новиот водач Муле Мансур, кој беше заменик на Муле Омер.

Во тоа време, тие ја преземаа контролата врз главниот град на една провинција, за прв пат по поразот во 2001 година, преземајќи ја контролата врз стратешки важниот град Кундуз.

Проценка на НАТО: Имаат до 85.000 борци

Мула Мансур беше убиен во напад на американско беспилотно летало во мај 2016 година, а го наследи неговиот заменик, Маулви Хибатулах Акунџада, кој останува на чело на Талибанците.

По мировниот договор САД-Талибан од февруари 2020 година, се чинеше дека Талибанците ја сменија тактиката и од сложени напади во градовите и воените утврдувања се преселија во бран насочени убиства.

Целите - новинари, судии, мировни активисти, жени на позиции - се чини дека сугерираа дека Талибанците не ја сменија идеологијата, туку само стратегијата.

Сега се смета дека тие се нумерички посилни отколку во секое време откако беа соборени во 2001 година.

Групата може да заработува дури 1,5 милијарди долари годишно, огромен пораст во последната деценија.

Пакистан и Иран негираат дека ги финансираат

Дел од тие пари доаѓаат преку дрога - Авганистан е најголемиот светски производител на опиум, а најголемиот дел од афионот - кој се користи за хероин - се одгледува во области под контрола на Талибанците, наведува Би -Би -Си.

Талибанците, исто така, заработуваат со оданочување на луѓето што патуваат низ територијата што ја контролираат и преку бизниси како што се телекомуникации, електрична енергија и минерали.

Странските земји, вклучително и Пакистан и Иран, негираат дека ги финансираат, но, како што додава британскиот јавен сервис, се смета дека тоа го прават приватни лица од регионот.