Јасмина Делчева-Диздаревиќ: Со изданијата за почетно пишување целта беше соодветно да се следи развојот на децата при нивното описменување

Ставајќи го фокусот на значењето на начинот за соодветно описменување на децата во првите одделенија, професорката на Институтот за педагогија при Филозофскиот факултет, Јасмина Делчева-Диздаревиќ, на 12 септември во заедничкиот промоцентар на „Саемот за книга“ ги претстави изданијата „Тетратка за почетно пишување“, „Вежбанка за почетно пишување: графомоторички вежби“ и воедно беше најавено уште едно дело кое наскоро ќе биде достапно „Дидактика на јазичното подрачје“. Сите овие помагала како и новата книга се направени со цел да се даде значење на почетното описменување низ сите програмски подрачја застапени во наставната програма по македонски јазик. „Тетратка за почетно пишување“ и „Вежбанка за почетно пишување: графомоторички вежби“ веќе може да се најдат на штандот на издавачката куќа „Арс Ламина“ како и во книжарниците „Литература.мк“, додека овој комплет наскоро ќе биде збогатен со „Дидактика на јазичното подрачје“ кој е наменет како учебник за студентите на сите наставнички факултети.


Промоцијата ја водеше уредникот во „Арс Ламина“, Ведран Диздаревиќ, додека промотор беше професорката на Институтот за педагогија, Лена Дамовска. 

– Овие три изданија се надополнуваат едно со друго и особено ми е драго што имаме нов универзитетски учебник, а тоа е „Дидактитката на јазичното подрачје“ во кој се елаборирани нови научни истражувања кои се базираат на базичната писменост, на почетното читање и пишување, анализирајќи ја писменоста како еден од индексите за успехот на децата во сите останати подрачја од воспитно-образовниот процес. Како децата се описменуваат, стекнуваат базични сознанија во однос на говорниот развој што понатаму значително ќе влијаат во нивните достигнувања во когнитивниот развој и се однесуваат на други воспитно-образовни подрачја. Затоа, мислам дека оваа книга ќе биде одлично четиво за сите студенти од наставничките факултети. Во учебникот има една хронологија на развојот на писменоста во нашата земја и развојот и продукцијата на сите буквари во нашата земја, начинот на кој биле развивани и зошто тие се избрани за описменување и зошто се добри за нашиот фонетски систем. – посочи професорката Дамовска додавајќи дека сите слабости во почетните одделенија се чувствуваат и гледаат подоцна и поради тоа мора да се посвети исклучително внимание. 


Професорката Јасмина Делчева-Диздаревиќ вели дека е среќна што со овие три врзани изданија воедно ја продолжува традицијата почната од нејзиниот татко Ѓорѓи Делчев кој во 1973 година го има издадено букварот кој описмени 36 генерации. 



– Првин ќе се осврнам на тетратката која сега е во ново руво, но е присутна од крајот на седумдесеттите. Системот со линии е адекватен на нашата азбука за разлика од системот во тетратките со тесни и широки празнини. Се надевам дека со оваа „Тетратка за почетно пишување“ воедно ќе дојде крајот на дивото печатење тетратки од овој тип. Од друга страна, идејата за вежбанката постои одамна и заедно ја составувавме со мојот татко Ѓорѓи Делчев и е насочена на системот, од поедноставно кон посложено во однос на вежбите кои треба да служат за развој на графомоториката кај децата од рана училишна возраст. Дополнително е адаптирана и на потребите и фокусот на денешните деца. Инаку ова издание може да има голема примена во големата група во градинките кои за жал не влегуваат во воспитно-образовниот процес, што сметам дека е голема грешка како и во почетните две одделенија. Што се однесува до „Дидактика на јазичните подрачја“, прво морам да посочам дека минавме низ многу реформи во образованието во различни сфери, но мајчиниот јазик не е допрен. И кога ќе се погледне наставната програма од прво до трето одделение, децата во прво не се описменуваат туку само ги препознаваат печатните букви со што не се следи нивниот развој. Процесот на описменување почнува во второ одделение и тоа многу интензивно, се учат и ракописните букви, а сето ова треба да оди постапно и етапно – објаснува Делчева-Диздаревиќ. 

„Тетратка за почетно пишување“ и „Вежбанка за почетно пишување: графомоторички вежби“ веќе се достапни да се нарачаат онлајн на www.literatura.mk.