Како сериите и филмовите ги трансформираат популарните туристички дестинации?

Комбинација од серијии за време на пандемијата, укинувањето на ограничувањата за патување и спектакуларните локации поттикна нов вид патничка треска, таканареченото сет-џетинг.

Живописното австриско село Халштат има околу 800 жители, но во текот на шпицот на сезоната прима до 10.000 посетители дневно. Туристите се собираат за да фотографираат алпски куќи, стрмни планински врвови и црковна кула за која се верува дека го инспирирала пејзажот во Дизниевиот филм „Замрзнато кралство“. Толпата станала толку голема што во 2023 година, локалното население накратко подигнало ограда за да го блокира познатиот поглед, пишува Euronews Travel.

Што е сет-џетинг?

Сет-џетинг се однесува на патувања инспирирани од локациите каде што се снимани филмови или ТВ серии. Феноменот има огромно влијание врз туристичките резервации: истражувањето на порталот Expedia покажа дека во 2023 година, филмовите и сериите биле главен извор на инспирација за патување за дури 44% од испитаниците, што е далеку пред социјалните мрежи (15%).

Во Велика Британија, 46% од патниците размислувале да посетат дестинација откако ја виделе во серија или филм на стриминг платформа, додека 36% веќе резервирале патување.

Постојат примери низ целиот свет: Таормина на Сицилија, веќе познато одморалиште, доживеа бум благодарение на гламурозната серија на HBO „Белиот лотос“. „Бриџертон“ го привлече вниманието кон историските палати на Англија, како што е палатата Хамтон Корт, поранешниот дом на Хенри VIII. Серијата „Венсдеј“ го зголеми туристичкиот тек во Романија, каде што сцените беа снимени во студиото Буфтеа во близина на Букурешт.

Корејските драми (K-драми) исто така го поттикнуваат туризмот. Швајцарија бележи зголемување на посетите на азиските туристи на места како Интерлакен и Гринделвалд по објавувањето на серијата „Crash Landing on You“. Хитот од 2024 година „Queen of Tears“ инспирираше патувања во Берлин и Потсдам, Германија.

Кога сет-џетинг станува проблем

Проблемот се јавува кога дестинациите не се подготвени за ненадеен прилив на туристи по популарен филм или серија. Халштат, кој е светско наследство на УНЕСКО, беше познат дури и пред пандемијата, но бројот на посетители експлодираше по „Замрзнатото кралство“. Градот воведе дневни ограничувања за автобусите и автомобилите, но редовно ги напаѓа. „Жителите само сакаат мир“, изјави градоначалникот Шојц за австриските медиуми.

Дубровник, иако е многу поголем од Халштат, се соочува со слични проблеми. Како клучна локација за „Игра на тронови“, тој се најде на врвот на листата на градови погодени од масовниот туризам. Со население од 41.000 жители, градот беше домаќин на речиси 1,5 милиони туристи во 2019 година - околу 36 посетители по жител. Последиците се видливи: метеж, оштетување на инфраструктурата и зголемување на цените што го потиснуваат локалното население.

Еколошката цена на сет-џетинг

Тајландскиот залив Маја Беј е уште еден добро познат пример за негативно влијание. Откако се појави во филмот „Жал“ со Леонардо Дикаприо, таа беше преплавена од орди туристи. Штетата на коралните гребени беше толку голема што властите мораа да ја затворат плажата речиси четири години за да ѝ дозволат на природата да се опорави. Таа повторно се отвори во 2022 година со ограничување на бројот на посетители и забрана за пливање.

Дали „Белиот лотос“ ќе донесе прекумерен туризам во Франција?

Четвртата сезона на „Белиот лотос“, која е закажана да излезе кон крајот на 2026 или почетокот на 2027 година, ќе се снима во Франција. Се шпекулира дека локациите вклучуваат Париз, Межев или Азурниот брег.

Франција беше најпосетуваната земја во светот во 2024 година, со повеќе од 100 милиони посетители. Некои области веќе го чувствуваат притисокот: жителите на парискиот Монмартр се жалат на „дизнификацијата“ на некогаш боемската област, каде што базиликата Сакре-Кер сега привлекува до 11 милиони луѓе годишно - повеќе од Ајфеловата кула.

Други градови, исто така, воведуваат мерки. Кан најави „драстична регулација“ на крузерите, преполовувајќи го бројот на големи бродови и воведувајќи дневен лимит од 6.000 патници од следната година. Целта е да се забрани влез на бродови со повеќе од 1.300 луѓе до 2030 година.

Франција, за разлика од некои соседни земји, со години гради модел на одржлив туризам. Во 2021 година, државната агенција Атоут Франс издвои 1,9 милијарди евра како дел од планот „Дестинација Франција“ за поттикнување на позелен и поодговорен туризам - промовирајќи железници наместо кратки летови, инвестирајќи во градови со средна големина и проширувајќи ги посетите надвор од најпознатите точки.

Оваа година, земјата ги засили инвестициите во позелен, поинклузивен и дигитално напреден туризам. Лидерите во индустријата се надеваат дека ова ќе резултира со подолги престои, помалку гужви и позначајни искуства. Останува да се види дали „Ефектот на белиот лотос“ ќе ја наруши оваа рамнотежа.

Фото: Инстаграм
Извор: Bizlife.rs