Авганистан никогаш не бил добра земја за жените:Тие често немаат излез, па затоа од беда, беспомошност и тага - се самозапалуваат! А, малкумина плачат за нив ...

Талибанците досега покажаа умереност, дури и по освојувањето на главниот град Кабул. Но, многу набљудувачи предупредуваат дека впечатокот е погрешен. И тие тврдат дека исламистите радикално ќе ги спроведат своите реакциони поими за муслиманското општество најдоцна кога Авганистан повеќе нема да е во центарот на вниманието на меѓународната јавност, пишува Дојче веле.

„Талибанците се потполно исти како и претходната верзија, тие не се променети“, изјави за ДВ Саад Мохсени, шеф на најголемата авганистанска медиумска компанија Моби груп. Жените и девојките повторно ќе мора да живеат како во 90 -тите години.

Талибанците во голема мера го контролираа Авганистан од 1996 до 2001 година, кога беа соборени во воената мисија Трајна слобода предводена од САД. За време на нивното владеење, на жените не им беше дозволено да излезат на улица без бурка и машка придружба. На девојчињата не им беше дозволено да одат на училиште.

Ова е токму она што го предвидува Мохсени, очекувајќи ги повторно: „Нема да им биде дозволено да работат, па дури и нема да можат да одат во болница ако не бидат придружувани од машки член на семејството“.

Принудени бракови и затворање во куќата

Според теренските извештаи, во многу провинции каде што Талибанците ја презеле власта, девојчињата и девојките се принудени да стапат во брак. „Сакам да учам, но Талибанците не ни дозволија да одиме на училиште“, изјави за ДВ девојче од Кабул.Таа избега од провинцијата Тахар, која е под контрола на Талибанците од почетокот на август.

Во провинцијата Кандахар, талибанците наводно однеле девет вработени од банка во нивните домови. Со наредба: тие мора да останат дома, а мажот член на семејството може да дојде на нивното работно место.

„Талибанците дојдоа во џамиите и им кажаа на сите дека нивните борци ќе се венчаат со вдовици и млади жени“, изјави за ДВ жена од Кабул, облечена во бурка, додавајќи дека побегнала во главниот град.

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, во објава на Твитер го нарече „особено ужасно и срцепарателно“ начинот на кој на жените и девојките повторно им се одземаат тешко стекнатите права.

Јавна казна за кршење на правилата

Прекршувањата на нивните наредби се драстично казнети од Талибанците: во 1990 -тите, жените беа затворани, мачени, па дури и убивани. Камшиците и погубувањата честопати се вршеа јавно. Тоа може да се повтори, се плашат активистите за женски права. И казните, велат тие, првенствено би можеле да стигнат до оние жени кои се залагале за правата на жените или само ги користеле.

Новинарката и активистка за човекови права Маријам Атахи минатиот петок за ДВ изјави дека се плаши за својот живот доколку Талибанците го освојат Кабул. Истиот ден, Викторија Фонтан, професор на Американскиот универзитет во Кабул, рече за своите студенти: „Тие се многу загрижени за својата иднина, дали сепак ќе можат да студираат, дали сепак ќе можат да останат дел од општество “.

Напната безбедносна ситуација

Во меѓувреме, талибанците го зазедоа главниот град. Оттогаш, ДВ не слушна ништо за Маријам Атаха. Но, Французинката Викторија Фонтан даде изјави за медиумите од својата татковина во понеделникот (16 -ти август). Таа моментално е сместена во зградата на канадската компанија за безбедност GardaWorld. Таа не може да стигне до аеродромот, од каде Франција ги носи своите граѓани на сигурно, бидејќи нема придружба, изјави таа за радиото РТЛ. И таа нагласи дека сака да остане во Кабул што е можно подолго во секој случај со цел да ги заштити своите студенти и - ако е можно - директно да преговара со Талибанците за нивната безбедност.

Но, ситуацијата во Авганистан беше тешка за жените уште пред да пристигнат Талибанците. Сега може само да се влоши:

Имено, според извештајот на ОН, повеќе од 80 проценти од свадбите во Авганистан биле принудени и организирани без согласност на невестата. Во повеќе од половина од случаите, невестата има помалку од 16 години. И кога нешто што треба да биде „најубавиот ден во животот“ се претвора во најлош ужас, многу млади жени бараат излез во самоубиство.

Бегство од принуден брак

„Тоа е последно средство и последен обид за отпор во ситуација кога жените се донесени со сила“, вели Моника Хаузер. Таа ја основа организацијата за заштита на правата на жените medica mondiale пред 20 години, а од пред девет години е активна во таа земја со организацијата медика Авганистан.

Моника Хаусер, гинеколог по професија, вели дека во тој период е забележано големо зголемување на бројот на самоубиства кај жените. „Во 2009 година, Институтот за известување за војна и мир објави дека бројот на случаи на самозапалување кај младите жени, само во градот Херат, е зголемен за 50 проценти“, објаснува Моника Хаузер. Неодамнешното истражување спроведено во Авганистан од поранешен заменик министер за здравство покажа дека на секои 100.000 жени, пет си го одземаат животот. „Ова го забележуваме особено во градовите, дека стапката на самоубиства таму расте, затоа што жените таму се обидуваат да се одбранат од принудни бракови“, вели Моника Хаузер.

12-годишните девојчиња се принудени да се венчаат

Жените што живеат во градовите се генерално повеќе образовани и имаат полесен пристап до медиумите од кои гледаат дека животот може да се организира поинаку. „Првенствено бегалци од Иран, кои доживеаја релативна слобода и сега се соочени со репресивни семејни шеми“, вели Моника Хаузер.

Според истата авганистанска студија, повеќе од 1,8 милиони жени во таа земја страдаат од депресија. Насилството врз жените и екстремните ограничувања во семејството предизвикуваат екстремен психолошки притисок. „Девојките кои се мажат против нивната волја и се под голем притисок имаат тенденција да страдаат од психолошки тешкотии и депресија, што понекогаш води до самоубиство“, вели Мохамад Ашраф Раван, специјалист во психијатриска клиника во авганистанската провинција Балх.

Според исламскиот закон (пред доаѓањето на Талибанците), и невестата и младоженецот мора да се согласат на венчавката за да биде валидна. Но, во Авганистан постои традиција дека родителите се тие што одлучуваат за судбината на своите ќерки, вклучително и со кого ќе се омажат. Само во ретки семејства на ќерките им е дозволено сами да одлучуваат за својата судбина. Со машките членови на семејството е поинаку. Повеќето млади мажи се слободни сами да одлучат дали ќе го прифатат или одбијат изборот на нивните родители.

Иако според авганистанскиот устав, мажите и жените се еднакви пред законот, правата на жените важат само на хартија, вели Моника Хаузер. Тригодишен документ наречен „Уредба за елиминирање на насилството врз жените“, кој треба да ги штити правата на жените, се уште не е изгласан во парламентот. Според тој документ, минималната законска возраст за брак треба да биде 16 години.

Извор: Слободна Далмација