Бесмртните одела на династијата Хан не се мит: Овој ритуал ѝ гарантираше вечен живот на елитата

фото:facebook

Љубовта што Кинезите ја негувале кон жадот низ вековите најдобро ја покажуваат на смртните одела направени од овој камен, за кои долго време се сметало дека се само мит, додека митот не станал реалност.

Исто така наречен и „кралски скапоцен камен“, жадот бил симбол на моќта и богатството на античка Кина. Нејзините први производствени центри беа формирани во долината на реката Јангце од членови на културата Лиангжу.

Тој е високо ценет како за изработка на предмети чија намена имала чисто естетски карактер, така и за изработка на предмети што се користеле за култни цели. Овој камен е во Кина уште од неолитот и исто како што златото е во Европа. Сепак, жадот процвета поради династијата Хан, која го сметаше за симбол на бесмртноста.


Династијата Хан

Од 202 п.н.е., кога династијата Хан ја воспостави својата власт над Кина, жадот стана доминантен камен во изработката на предмети. Овие предмети, познати по својата убавина и квалитет на изработка, често биле украсени со животински и геометриски мотиви. Поради својата цврстина и издржливост како и суптилните проѕирни бои, жадот во кинеската религија се поврзува со душата. Пофален за својата заштитна улога, овој камен со векови бил камен на бесмртноста во народниот мит и фолклорот.

Според религиозното верување за време на династијата Хан, душата на секој човек е целина составена од два дела. Првиот беше духот-душа што отпатува во рајот, а вториот беше телото-душа што остана во својот гроб на земјата и што можеше да се соедини со другата половина само преку церемонијата.

Со текот на времето, меѓу владетелите на оваа династија се појави популарна практика, верувајќи дека тие го зачувале единството на телото и душата. Почнаа да користат жад.

Од едноставниот ритуал на поставување дискови од жад со различни големини околу покојникот, брзо се развиле сè покомплицирани церемонии, што на крајот резултирало со погребување во украсени погребни одела од жад.

Илјада камења со квадрат или правоаголна форма, поврзани со конец, обезбедуваа бесмртност на покојникот. Научниците проценуваат дека на занаетчиите им биле потребни повеќе од 10 години полирање и спојување за да ги направат овие одела, кои ја истакнале моќта и богатството на покојникот.

Според податоците од книгите напишани за време на подоцнежната фаза на династијата Хан, многу работи при изработката на таков костум зависеле од статусот на самиот покојник.

Царските костуми биле шиени со златен конец, додека аристократите од понизок ранг се задоволувале со свила. Меѓу овие древни списи, вреди да се забележи дека ексклузивното право на бесмртност се чини дека им припаѓало на членовите на високата класа, додека на другите во античка Кина тоа било недостижно.

Митови и легенди потврдени во реалноста

Научниците долго време веруваа дека гореспоменатите практики на погребување во костуми од жад претставуваат само митови и легенди. Сè до нивното откритие во Манченг во 1968 година, кое го потврдило нивното постоење. Утврдено е дека овие извонредни примероци припаѓале на гробниците на принцот Лиу Шенг и неговата сопруга, принцезата Доу Ванг.


За нивните одела, за кои верувале дека ќе им обезбедат вечен живот, потребни биле точно 2.498 плочки цврст жад и преку два ипол килограми златни жици за да се поврзе секој од нив.

Ова извонредно откритие потврди дека приказните споменати во историските извори не биле претерување, туку реалност. Охрабрени од сознанието дека веројатно ги имало повеќе, научниците тргнале во потрага. Во текот на следните години, беа документирани уште 18 одела од жад.

Научниците веруваат дека оваа практика на погребување била многу популарна и вообичаена во аристократските кругови за време на владеењето на династијата Хан. Религиозното верување во два дела на душата кои можат да се соединат само со помош на жад, принуди многу аристократи во трката за бесмртност.

Оваа бесмртност беше постигната во нивните очи со помош на вредните раце на мајсторите на кои им требаше години работа и многу скапоцен материјал за да направат вакво ремек дело. Меѓутоа, за обичните поданици на империјата, бесмртноста од овој вид беше недостижна, а можеби дури и забранета.

Како што сугерираат историските извори и наоди на теренот, овој тип на погребување бил напуштен за време на владеењето на првиот император на државата Веи, во текот на третиот век од нашата ера. Причина за тоа најверојатно биле разбојниците, кои во тој период биле решени да украдат се од ридовите. Ова, како што се сомневаат научниците, може да биде уште една причина за малиот број пронајдени одела од жад.

извор:nationalgeographic.rs