ЦЕНИТЕ НА ЗЛАТОТО ВО „ПЛАФОН“: кои се причините за вртоглавиот раст?

Цената на златото за прв пат во историјата надмина 4.000 долари за унца, бидејќи загриженоста за американската економија и потенцијалното затворање на владата додадоа нов импулс на силниот раст.

Ова е голема пресвртница за златото, кое се тргуваше под 2.000 долари пред само две години, а сега генерира приноси повисоки од оние на акциите во овој век. Цената на златото порасна за повеќе од 50 проценти оваа година поради неизвесноста околу глобалната трговија, независноста на Федералните резерви и стабилноста на фискалната политика на САД.

Зголемените геополитички тензии, исто така, ја поттикнаа побарувачката за безбедни засолништа, додека централните банки продолжија да го купуваат скапоцениот метал со забрзано темпо. Ралот е поттикнат од инвеститорите кои бараат заштита од потенцијални пазарни шокови по замрзнувањето на владиното финансирање во Вашингтон. Почетокот на циклусот на монетарно олабавување на Федералните резерви беше поволен и за златото, кое не плаќа камата. Инвеститорите одговорија со вложување во фондови тргувани на берза (ETF), при што ETF-ите за злато ги забележаа своите најголеми месечни приливи за повеќе од три години во септември, објави Блумберг Адрија.

„Златото што се скрши под 4.000 долари не е само прашање на страв, туку е прашање на прераспределба на капиталот“, рече Чару Чанана, стратег во Saxo Capital Markets Pte. „Со суспендираните економски податоци и можноста за намалување на каматните стапки што се закануваат, реалните приноси слабеат, додека акциите оптоварени со вештачка интелигенција изгледаат преценети. Централните банки ги поставија темелите за ова зголемување, но сега малопродажните инвеститори и ETF-ите го водат тоа.“

Златото порасна за дури 1,1 процент во среда, достигнувајќи 4.026,69 долари за унца, и се тргуваше на 4.025,86 долари до 13 часот по сингапурско време.

Растот на цената на златото обично следи по пошироки економски и политички тензии. Златото досега надмина 1.000 долари по глобалната финансиска криза, 2.000 долари за време на пандемијата COVID-19 и 3.000 долари кога царинските политики на Трамп ги потресоа глобалните пазари во март.

Скапоцениот метал сега надмина 4.000 долари, меѓу другото, поради нападите на американскиот претседател Доналд Трамп врз Федералните резерви, вклучувајќи ги заканите до претседателот на Федералните резерви Џером Пауел и обидот за отстранување на гувернерката Лиза Кук - најсериозниот тест досега за независноста на американската централна банка.

Помирливата Федерална банка која ги намалува каматните стапки и поттикнува повисока инфлација би можела да создаде идеални услови за раст на златото. Златото често се смета за заштита од инфлација и има тенденција да ја изгуби својата привлечност во периоди на високи каматни стапки, кога готовината и обврзниците се попрофитабилни.

„Очекуваме златото да го достигне својот цикличен врв во време кога загриженоста на пазарот за независноста на Федералните резерви е највисока“, напишаа аналитичарите на „Меквери банк лтд.“ во белешка од 30 септември. „Меѓутоа, ако компромитираната Федерална банка направи очигледни политички грешки, перформансите на златото би можеле да бидат уште посилни.“

Златото е на добар пат за своите најдобри годишни перформанси од 1970-тите, деценија обележана со брза инфлација и крај на златниот стандард, што потоа предизвика цената на металот да се зголеми петнаесеткратно. Тогашниот претседател Ричард Никсон изврши притисок врз Федералните резерви да ги намали каматните стапки, а централната банка под водство на Артур Бернс направи само „ограничени напори“ за да ја одржи својата независност, што, според неодамнешната судска поднесување од истакнати монетарни експерти, доведе до волатилна инфлација „од политички причини“.

Зошто златото поскапува?

„Причината зошто инвеститорите купуваат злато - и треба да го купат - е поради неговата улога во диверзификацијата на портфолиото“, рече Стивен Милер, главен инвестициски стратег во GSFM. „Ова чувство е само почеток, а златото сè повеќе ќе се прифаќа како дел од разумна инвестиција“, додаде тој, истакнувајќи дека гледа дека цената ќе достигне 4.500 долари до средината на следната година.

Милијардерот Реј Далио во вторникот изјави дека златото е „дефинитивно“ побезбедно засолниште од доларот, со рекордни добивки што потсетуваат на 1970-тите. Неговите коментари дојдоа откако основачот на „Ситадел“, Кен Грифин, изјави дека растот на цената на златото ги одразува загриженостите за американската валута.

„Порастот на металот до границата од 4.000 долари не само што ја одразува зголемената побарувачка за безбедни засолништа, туку и продлабочувањето на недовербата кон хартиените средства, бидејќи фискалните ризици и геополитичките тензии растат“, рече Хебе Чен, аналитичар во „Вантејџ Маркетс“ во Мелбурн. „Веројатен е период на консолидација во блиска иднина по толку силен раст“.

Централните банки беа клучен двигател на растот на златото, откако се префрлија од нето продавачи во нето купувачи по глобалната финансиска криза. Темпото на купување се удвои откако САД и нивните сојузници ги замрзнаа девизните резерви на Русија во 2022 година поради нејзината инвазија на Украина. Тоа ги поттикна многу централни банки да се диверзифицираат, додека инфлацијата и стравовите дека владата на САД би можела да се однесува помалку поволно кон странските кредитори дополнително ја зголемија привлечноста на златото меѓу креаторите на политики.

Зголеменото купување од страна на централните банки претставува „структурна промена во управувањето со девизните резерви и не очекуваме овој тренд да се промени наскоро“, напиша Лина Томас, стратег за стоки во Goldman Sachs Group Inc., во септемвриска белешка. „Нашиот основен случај претпоставува дека сегашниот тренд на акумулација на официјални резерви продолжува уште три години“, додаде таа.

Goldman оваа недела ја зголеми својата прогноза за цената на златото за декември 2026 година на 4.900 долари за унца, од 4.300 долари.

Меѓу другите скапоцени метали, среброто порасна за 1,4 проценти на 48,49 долари за унца, додека платината и паладиумот исто така пораснаа. Индексот на доларот на Блумберг порасна за 0,2 проценти.