Човекот со најтажни очи се нарекуваше роден баксуз: Трагедијата од детството на Бурдуш му го обележи цел живот

На неговиот роденден, за малку ќе загинело цело семејство, но само Бог ги сочувал...

Сите го паметиме како Бурдуш, ромскиот музичар од серијата „Музиканти“. Малку кој знае дека Јован дипломирал на Академијата за театар, филм, радио и телевизија. Уште помалку луѓе знаат зошто очите на овој актер постојано изгледаат тажно.

Јован Јаничијевиќ Јаначко - Бурдуш е роден како едно од петте деца на учителот Јаничиј и домаќинката Вера. Имал три постари сестри и брат близнак Андрија. Семејството Јаничијевиќ се селело низ цела Србија, бидејќи Јаничиј бил учител и во Парачин и во околината на Крушевац и во Власотница, сè додека не му здодеало да патува низ цела земја. Тогаш таткото на познатиот актер преминал во поштенската служба, со оглед на тоа дека на Солунскиот фронт бил еден од најдобрите телеграфи. Така семејството Јаничивејќ во 1934 година се преселило во Белград.

Нивната среќа долго траела. Кога Герминија на 6 април 1941 година го бомбардираше Белград, на Јаничијевиќ им изгорело сè освен млинот за кафе. За среќа, поштенската солидарност секогаш била силна и ова големо семејство било сместено три канцеларии, а колегите на татко му на Бурдуш им носеле што можеле - маса, столчиња, креденци... Сепак, Јован имал осум години кога татко му бил уапсен од Специјалната полиција.

Јаничијевиќ со денови немале што да јадат. Најголемо уживање им било печената шеќерна репа. Затоа Јован, заедно со другите гладни деца, крадел од германската менза, додека италијанските војници ги хранеле и се дружеле со нив, а децата им помагале во некои мали работи. Еден од Италијанците кој им помогал многу, Бурдуш го паметел до крајот на животот. Тоа бил Маноло.

За време на окупацијата тешко се доаѓало и до дрва за огрев. Кога некое семејство би успеало да добие дрва морало да ја следи натоварената кола за да не дојде до кражба. Како и многу други деца, сиромаштијата поради војната го натерала Бурдуш да стане вешт во крадењето.

„Ќе се залетаме, ќе земеме едно трупче и бегаме“ - кажа тој.

Меѓутоа, го еднаш го фатиле, бидејќи украл потешко парче и не можел да трча доволно брзо. Тој бил однесен во комесаријатот, каде бил претепан и морал да ги измие скалите на зградата - од шестиот кат до приземјето - како казна. Маноло, за жал, бил уапсен во 1943 година кога Италија капитулираше. Германците ги уапсиле италијанските комунисти, а потоа децата краделе бедните кујни на нивните мајки и ги носеа на воените другари во затвор. Меѓутоа, еден ден кога Бурдуш си играл со своите пријатели на теренот, Германците со себе зеле шест Италијанци и Манола. Ги построиле, пред јавниот тоалет, по еден пред секоја тоалетна кутија. Децата викале и плачеле викајќи го Манола, а тој ги погледнал, се насмевнал и ги поздравил со климање со главата. Следниот момент, тој паднал во изметот погоден од германски куршуми. Војниците на Третиот рајх им пришле на загинатите Италијанци и ги шутнале уште подлабоко во тоалетот.

До крајот на животот, Јован Јанишијевиќ Бурдуш зборуваше за Маноло, Италијанецот кој го хранел, велејќи дека од моментот на неговата смрт, неговата душа била тажна.

Во 1944 година, на неговиот роденден, малку фалело целото семејство да загине. Во моментот кога започнало бомбардирањето, тие биле во германското засолниште.

По војната, Бурдуш тргнал на училиште. Меѓутоа, немал многу среќа во образованието бидејќи, како што зборуваше, тој е роден како несреќен. На часот по историја, кај најстрогиот учител, неговиот пријател му дошепнал - но сè било погрешно. И целото одделение му се смеело, а Јован бил презадоволен и среде час почнал да го удира другарчето. Тој беше исфрлен од училиште.

Малкумина тогаш можеле да претпостават дека малиот Јован ќе стане еден од најдобрите српски актери на сите времиња.