ОСУМ СТАДИОНИ, МЕТРО, 100 ХОТЕЛИ... - на што Катар потроши 300 милијарди долари и ги претрка во трошоци сите светски првенства

Катар инвестираше огромни финансиски средства во подготовките за Светското првенство. Вкупната сума официјално е 220 милијарди долари, но според некои проценки достигнува и до 300 милијарди долари. Толку е потрошено во последните 12 години, откако Катар победи да биде домаќин на првенството во 2022 година, најмалку 16 пати повеќе од претходната земја домаќин, Русија, пишува Индекс.хр.

Вкупниот трошок е повеќе од три пати поголем од вкупниот трошок на сите осум Светски првенства од 1990 година. Претходниот највисок буџет беше 19,1 милијарди долари, што Бразил ги потроши во 2014 година, додека Јужна Африка издвои само 4,9 милијарди долари. Така, Бразил потрошил единаесет пати помалку од Катар, а Јужноафриканската Република четириесет и пет пати помалку.

Податоците ги сподели уредникот на Би-Би-Си и познат новинар Рон Аткинс на Твитер, а слични податоци може да се најдат и во други извори. Трошоците на Катар се огромни, дури и за богата блискоисточна земја која „лежи“ на наоѓалишта на нафта и гас.

Зошто Катар е толку скап?

Колку е голем проект говори податокот дека за потребите на Мундијалот Катар изгради седум нови стадиони и реновира еден. Но, тоа е само мал дел од вкупните трошоци од 200 до 300 милијарди долари. Беа изградени и метро, ​​бројни хотели, терени за голф и марини; целата инфраструктура потребна за сместување на еден до два милиони привремени жители.

Иако првично беа планирани 12 стадиони, бројката е намалена на 8 (7 нови + реконструкција) поради финансиски проблеми. Ова е најмалиот број на стадиони на кои ќе се игра од 1978 година, кога натпреварувањето имаше само 16 екипи.

Од друга страна, се очекува заработка од максимум 20 милијарди долари за целата економија на таа земја, што покрива помалку од една десетина од трошоците. Целосно неисплатлива инвестиција, засега. Но, можно е трошоците да се преценети бидејќи во нив се вклучени и проекти кои би биле изградени без разлика на Светското првенство, како метрото и новиот аеродром.

Тотална трансформација на државата

Катар не е исклучок, сите земји ја искористија предноста на Светското првенство за поправка и подобрување на патната, урбаната, социјалната и друга инфраструктура. Но, додека другите се обидуваа да го вклопат развојот на инфраструктурата во СП, Катар го вклопи Светското првенство во развојот на националната инфраструктура.

Катар Национална визија 2030 е името на амбициозниот план започнат во 2008 година со цел да се трансформира Катар во напредно општество способно да постигне одржлив развој. Повеќето од големите инфраструктурни проекти што ги користат тимовите и навивачите, како што се новите патишта, метрото, аеродромите, хотелите и другите туристички капацитети, беа планирани уште пред на Катар да му бидат доделени правата за домаќинство.

Откако беше објавена Националната визија на Катар 2030 до СП 2022 година, беа одржани стотици регионални и меѓународни спортски натпревари, кои му помогнаа на Катар да се подготви за организацијата.

Огромна сума пари се потрошени за изградба на нови стадиони

Беа изградени нови хотели, само за дополнителните милиони луѓе кои престојуваа во главниот град Доха и неговата околина. Бројот на посетители е многу поголем, и до два милиони, но нема сите да останат во Катар. Беа изградени 100 хотели, а околу најголемиот новоизграден стадион, Lusail Iconic Stadium, израсна практично нова област.

Изградбата започна во 2017 година, заедничко вложување помеѓу катарската компанија HBK Contracting Company и кинеската државна компанија China Railway Construction Corporation. Тоа е првиот стадион што кинеска компанија го изгради во странство. Интересно е што сликата на стадионот е на новата банкнота од 10 ријали, катарската валута.

На него ќе се игра финалето. „Спектакуларното место ќе стане центар на Лусаил - новоизградена, најсовремена метропола, дизајнирана специјално имајќи ги предвид потребите на нејзините жители“, е опишан стадионот на официјалната веб-страница на Светското првенство.

Значи, не е претерување да се тврди дека Катар изградил цел град околу новиот стадион. По завршувањето на Мундијалот, капацитетот на стадионот ќе се намали и дел од него ќе се пренамени во разни комерцијални објекти, а вишокот седишта ќе бидат донирани.

Проценетиот трошок за изградба е 767 милиони долари, но не е ни најскап. Таа чест му припаѓа на стадионот Ал Бајт, чија вкупна цена на изградба е 847 милиони долари. Трет најскап е Едукациски Сити со вкупна цена на изградба од 700 милиони долари.

Се изгради ново метро

За да се овозможи полесно движење меѓу новите стадиони и новите хотели за дополнителни милион или два милиони луѓе, изградено е ново метро од 76 километри. Сепак, договорот за изградба беше потпишан во 2009 година, пред Катар да го добие домаќинството за светското првенство.

Беа изградени три правци. „Црвената линија“ е најдолга, со должина од 40 километри и 18 станици, па изградбата беше поделена на два дела. Еден дел го водеше фирма од Италија, а другиот градежна компанија од Катар. „Зелената линија“ долга 22 километри и со 11 станици ја изгради градежна компанија од Франција.

„Златната линија“ е изградена од конзорциум од грчки, турски, индиски и катарски компании, долга е 14 километри и има 11 станици.