Мајка ми ја убија, отидов на ОИ по војната, па татко ми се откажа од мене: После 9 години ми се јави и штом го кажа ова – умре
Прво кануист, а потоа и еден од најуспешните фудбалери, Александар Ѓуриќ има живот каков што ни најдобриот сценарист не можел да го замисли!
Познатиот Александар Ѓуриќ кариерата ја започна како кануист, и освои бројни награди, а потоа неверојатен сплет на животни околности го однесе на фудбалските терени, каде стана еден од најдобрите! Некогаш беше меѓу десетте најефикасни стрелци во професионалниот фудбал во 21 век. И сето тоа се случуваше под покровителство на војна која целосно му го уништи животот!
- Пораснав во Липац, над Добој, во куќа на рид. Кајакарскиот клуб бил под мостот, кој ја поврзувал железничката станица преку реката Босна. Како деца го поминувавме и ги гледавме кајакари, но никогаш не размислував за веслање. Случајно имав деформитет познат како „пилешки гради“. Тогаш ортопедот ми направи помагало и ми рече дека морам да спортувам. Имав пријатели кои почнаа да веслаат. А јас, да ви кажам право, пливав, но како секира, никако. Беше некое пливање во плитко, фолирање … Кога се пријавив за кану, тренерот Ивица ми рече „не дај Боже да паднеш“. Некако стигнав до другата страна на Босна и назад, висок и слаб. Влегов во клубот Вал од Добој.
Всушност, спортот беше бегство од реалноста.
- Барав нешто да не бидам цело време дома, бидејќи татко ми беше алкохоличар, не се отрезнуваше 24 часа. Тој беше стара школа, наставникот беше за сите нас во семејството. Сакав да избегам од таа средина, никогаш немав ништо, сиромашни пораснавме поради него, тој јадеше се. Спортот ме одржуваше во живот. Знаев дека немам ништо, се помирив со тоа, а колку дадам на тренинзите ќе добијам. Тренирав како луд! Трчав по 40-50 километри на ден кога имав 13 години. Трчав по ридот, кон Озрен, и на дожд и на снег, во зима, во лето. Босна беше ледена и тоа не ме спречи. Мислев дека треба да бидам поподготвен од другите. Се натпреварував со себе. Другите отидоа на одмор. О, каков Јадран, какво море, не сакав да пропуштам ден на тренинг. Ми го одзеде животот, но ми даде и живот, ме направи тоа што сум денес.
Од Вуковар до Шведска и назад – во пеколот на војната!
Кога започна војната, спортот всушност го спаси Ѓуриќ да не мора да оди и да пука во своите поранешни сограѓани. Но, по извесно време го испратија во Вуковар ни помалку ни повеќе!
„Бев спортист, па можев да бирам дали да бидам нуркач или да одам во офицерска школа. Заглавив во таа офицерската школа, а потоа бев во специјалните единици во Панчево. Никогаш не видов војска како проблем, а потоа ми останаа тешки последици … ја изгубив мајка ми, изгубив половина од семејството во Босна во војната“, вели тој и додава.
„Мајка ми почина на 9 август 1993 година во Босна. Тоа најмногу го погоди татко ми и на крајот за се бев обвинет. Татко ми му кажа на брат ми дека ја погребав мајка ми, бидејќи се натпреварувам под босанско знаме, уште денес размислувај за тоа. Јас секогаш сакав да им помогнам на двајцата, но на крајот не успеав да и помогнам на мајка ми. Таа излезе да пие кафе Војската на федерацијата почна да гранатира неколку дена, во ноќта и на 13 август, добив порака од некои радио аматери, отидов во клубот и ми рекоа „мајка ти умре, имала 46 години“.
Порасна преку ноќ и на најтешкиот начин.
„Треба да растеш со животот, со твоите години. Сега ги гледам децата, тие не растат со своите години. Гледаш дечко од 21-22 години, тој се однесува како да има 15 години. Јас пораснав. Можеби бев и постар од моите години Кога влегов во таа војна, никогаш не се плашев од смртта, претпоставувам дека бев премногу млад за тоа, знаев каде е границата, кое е моето право да кажам.
Поради противењето со постарите во Вуковар се вратил во родниот Добој, но не дома туку во затвор и затоа на крајот почнал да игра фудбал! Се вратил на местото каде што пораснал години подоцна.
„Татко ми ме извади од затвор, имав пријатели од Добој кој работеше на граница. Имав среќа што имав каде да спијам кога дојдов од Босна. Беше во Панчево со семејство што не сум го видел досега. Луѓето ме пречекаа како да сум нивен син, бидејќи го познавав нивниот син, веславме заедно во јуниори. И онака избегав од затвор. Во мојот ум беше дека војната ќе престане. Ќе бидам овде шест месеци, една година, овие криминалци сите ќе бидат во затвор, но на крајот се вратив во Добој за прв пат по осум години“.
Од Панчево замина за Унгарија, а оттаму за Шведска. Кога неговиот чамец бил пресретнат од полицијата, тој не сакал да каже дека не е од Југославија и да го фрли својот „црвен пасош“. Затоа го вратија во Унгарија, каде почна да игра фудбал!
„Не сакав да го фрлам нашиот црвен пасош. Јас бев единствениот на тој ебан брод кој не сакаше да го фрли пасошот затоа што имам свои принципи. Можеби сум луд, можеби вие така мислите. . Сите ми рекоа да го фрлам мојот пасош, јас реков дека доаѓам од таму, од тебе е дали сакаш да бидам во твојата земја или не ме депортираа, да не ме депортираа, можеби никогаш немаше да играв фудбал, можеби ќе бев она што отсекогаш сонував да бидам – вујко ми возеше камион, а јас секогаш сакав да возам камиони.
Кога еден пријател што го познавал од тренинзите за кајак рекол дека може да игра фудбал и за пари, тој бил воодушевен. Доби договор во нисколигаш и стана – Роберто Карлос од Добој! Пред тоа никогаш не помислил да игра фудбал.
„Кога дојдов во Унгарија, почнав да играм лев бек. Почнав да учам гледајќи ги Роберто Карлос, Малдини … Ги следев каде одат, како одат, каде се движат со топка, без топка, тоа беше почеток на мојата кариера“, објаснува Ѓуриќ, кој пред тоа никогаш не размислувал да игра фудбал.
Веднаш на почетокот на својата неверојатна фудбалска кариера, која го однесе прво во Австралија, а потоа во Сингапур, каде постигна преку 400 гола и стана репрезентативец и легенда, доби покана да оди на Олимписките игри. Покрај сите проблеми со семејството и пријателите во Добој, тој го имаше и проблемот како да стигне до Шпанија. Имено, никој не му дал пари!
На Олимписките игри 1992 година во Барселона, српски спортисти настапија во мал број и без свое знаме, поради војната во поранешна Југославија. Тогаш Александар настапуваше под туѓо знаме и никогаш не му простија. Беше дел од првата олимписка делегација на Босна и Херцеговина. Тој се натпреваруваше во кајак на 1.500 метри едносед и откако го освои седмото место во својата квалификациска група, петти го заврши натпреварувањето. Сепак, тој скапо го плати појавувањето!
„Размислував за тој повик бидејќи Босна и Херцеговина штотуку стана држава, брат ми и татко ми се во војската на Република Српска, се борат против тоа знаме, што ќе правам, како ќе правам … израснав во семејство во кое ниту татко ниту мајка не зборуваа кој е што, дали е муслиман, Хрват … Па, всушност, моите најдобри пријатели беа муслимани“, вели Александар Ѓуриќ во големо интервју за „Мондо“, потоа продолжи: „Го прифатив. Не дека мојот задник ќе ги гледа Олимписките игри, но навистина секогаш тренирав за тие Олимписки игри. Мислам дека заслужив да бидам олимпиец затоа што пред тоа бев на Светско првенство и јас како дете давав се од себе во кану“.
Кога дојде поканата од новоформираниот Олимписки комитет на Босна и Херцеговина, не беше лесно да се одлучи. Во војната што беснеела на територијата на БИХ, татко и брат биле дел од војската што се борела против таа земја.
„Имав поголем притисок од татко ми. Не од брат ми и мајка ми, туку од татко ми имав голем притисок да не одам. Имав проблеми во Добој, бидејќи сите ме познаваа. По Олимписките игри добив закани од Некои пријатели ќе ме убијат... затоа што умираше од рак таа вечер и јас не слушнав глас од татко ми“, вели Ѓуриќ.
„Возев автостоп на половина пат до Австрија. На австриската граница, еден човек ме праша дали се шегувам или сум сериозен. Имав лопатка и мала чанта. Тие ja видоа лопатката, но ми рекоа: „Ти си нормален, си дошол пешки, немаш ни кола, знаеш ли каде е Шпанија, кој те донесе овде?‘ Не ми паѓаше на памет дека нема да дојдам на Олимпијадата.
Почнав полека без никаков притисок дека нема да успеам. Имав писмо од Олимпискиот комитет и мислев дека ако треба да одам пешки, ќе стигнам кога ќе треба. НИКОГАШ не сум слушнал некој пешки да оди на Олимпијада, веројатно јас сум единствениот, Гинисов рекордер“.
Речиси бегалец сега одеднаш се најде рамо до рамо со најголемите светски ѕвезди.
Седев и ручав со Борис Бекер и неговиот тренер Арменулиќ. Седнав пред отворањето со Карл Луис, го видов „Дрим тимот“, видов кошаркари од Хрватска, тоа олимписко село е неверојатно“.
На крајот од спортската кариера можеше да се пофали дека во кајак, кој почна да го тренира со „пилешки гради“, беше натпреварувач на Олимписките игри, додека како фудбалер во Сингапур стана најдобриот напаѓач досега на таа земја. и неколку години редовен репрезентативец!
„Како дете немав лесен живот, татко ми беше алкохоличар и секогаш учев од туѓите грешки. Спортот ме влечеше, ми даваше слобода. Колку повеќе се вложував во спортот, толку повеќе чувствував дека се движеше кон целите дека не пиев, не пушев, никогаш не ми беше доста и не сакав да губам натпревар дури и на тренинг старата школа, постојано да ме шлакаат и клоцаат, но тие беа луѓе кои имаа визија Не само што не почитуваа, туку беа како другите татковци, тие секогаш ни покажуваа што е добро, нè водеа низ животот“, заклучи тој.
И денес е една од најценетите фигури во светот на фудбалот во Сингапур, но улогата на татко му е омилена.
- Имам две деца од бракот со Наташа, а го посвоив и синот Масим. Минатата година се разведов и - го посвоив синот Емануел. Јас сум самохран татко на осумнаесетмесечно дете. Имам домашна помошничка која ми помага. Знам да креирам некои други правила, учествувам во хуманитарна работа. Сиромашно пораснав, знам дека овие пари нема да ги носам со себе во гроб. Така и јас го посвоив Емануел, во Малезија, тој е полуиндијанец. Го однесов во Мелбурн да се сретнам со неговите браќа и сестра, го крстив во православната црква во Мелбурн, на крајот на краиштата, како првите три деца - нагласи Ѓуриќ.
