Северна Македонија исцртува Мапа на инвеститори – алатка која веќе постои во речиси 50 држави

Овој текст е дел од серијата текстови посветени на процесот на имплементација на Националната развојна стратегија 2024 – 2044. Станува збор за клучен и сеопфатен стратешки документ, во кој е дефиниран развојниот пат на државата во наредните 20 години. Во октомври 2024 година, Собранието едногласно ја усвои Националната развојна стратегија, со што таа е и официјален национален документ чија имплементација е обврска за оваа и сите наредни влади до 2044 година. 

Патот на развојот на државата не е еднонасочна улица. Неопходно е да се минат многу крстосници, сокаци, автопати за да се постигне одржлив, инклузивен и сеопфатен развој кој ќе гарантира подобар квалитет на живот за сите граѓани. Но, за да знаеме каде одиме и да не заскитаме, потребна нѝ е мапа. Токму затоа, во рамки на процесот на имплементација на Националната развојна стратегија 2024 – 2044, во земјава се работи на креирање НРС/SDG Мапа на инвеститори, алатка која подетално ја опишавме во претходниот текст од овој серијал. Оваа активност ја води Владата со поддршка на Програмата за развој на Обединетите нации – УНДП.

Северна Македонија е една од 14 држави во светот кои во моментот, со посредство на УНДП, развиваат Мапа на инвеститори. Во ова друштво, од Европа е уште Киргистан, додека на останатите континенти процесот е во тек и во Боливија, Јамајка, Египет, Мароко, Сенегал и уште во неколку држави. Досега Мапа на инвеститори имаат развиено вкупно 48 држави со различна големина, степен на развиеност и социјално - економски карактеристики. Меѓу нив се неколку големи земји како Кина, Индија, Бразил, Аргентина, Индонезија и Јужна Африка, додека на европскиот континент своја Мапа на инвеститори имаат исцртано соседните Србија и Албанија, како и Турција, Ерменија и Азербејџан.  

SDG Мапата на инвеститори во сите овие земји помогна да се идентификуваат секторите каде приватниот капитал може да направи вистинска разлика, односно, во исто време да ги поттикне и економскиот развој и општествениот напредок. При тоа, овие сектори се утврдуваат со економетриски анализи, истражувања на терен и во согласност со локалните карактеристики на земјата. На пример, во Албанија како приоритетни инвестициски области се утврдени производството на храна и пијалоци, обновливи извори на енергија и транспорт, додека во Србија на инвеститорите им се препорачува да се фокусираат на инфраструктура, здравствена заштита и храна и пијалоци. Инвестициите во сите овие сектори придонесуваат кон остварување конкретни аспекти од Целите за одржлив развој на Обединетите нации.  

Во Северна Македонија, креирањето на Мапата на инвеститори, кое се очекува да заврши до крајот на мај, се спроведува во корелација со Националната развојна стратегија, како сеопфатен документ кој го опишува развојниот пат на државата во наредните 20 години. Исто како и во другите земји, Мапата на инвеститори ќе обезбеди квалитетни податоци за приоритетните сектори, кои ќе им бидат достапни и на домашните и на странските инвеститори.

„Мапата на инвеститори ќе претставува интерактивна платформа за усогласување на инвестициите со целите и приоритетите на Националната развојна стратегија, како и Целите за одржлив развој. Оваа мапа ќе обезбеди информации на пазарот, особено во однос на можностите за инвестирање, како и деловните модели што би можеле да го унапредат одржливиот развој. Посветено работиме на креирање мапа која која што ќе ги води и канализира потребите на бизнис секторот со владините политики“, вели Генералниот секретар на Владата, Игор Јанушев.

Игор Јанушев, Генерален секретар на Владата

„Замислете дека инвестициите во зелена енергија, одржливо земјоделство и модерна инфраструктура не се само општествено корисни, туку во исто време носат и профит. Токму тоа е целта на НРС/SDG Мапата на инвеститори – идентификување на инвестициски можности кои обезбедуваат поврат на вложените средства, но исто така придонесуваат за решавање на некои од клучните проблеми во државата и подобрување на квалитетот на живот на граѓаните. Успешната имплементација на мапите на инвеститори во повеќе земји е доказ за нивната важност во мобилизирањето приватен капитал за поддршка на одржливиот развој“, изјави Армен Григорјан, Постојан претставник на УНДП.  

Армен Григорјан, Постојан претставник на УНДП

Креирањето на НРС/SDG Мапата на инвеститори е инклузивен процес во кој се вклучени јавните институции, бизнис секторот и инвеститорите, граѓанските организации и академската јавност. Таа ќе содржи податоци и препораки базирани на информации и анализи за пазарните услови, економските трендови и законската регулатива за да биде релевантен водич на приватните компании и ефикасен катализатор за имплементација на Националната развојна стратегија во согласност со Целите за одржлив развој.

Носител на имплементацијата на стратегијата е Владата на Република Северна Македонија и Генералниот секретаријат. Програмата за развој на Обединетите нации - УНДП го поддржува процесот со финансиска поддршка на Министерството за финансии на Словачка.