Црквата Хора во Турција ќе стане џамија: Зошто ова христијанско светилиште е важно за православието

Црквата на Христос Спасителот на полето или Црквата Хора се смета за еден од најубавите примери на византиските цркви, најмногу заради прекрасните фрески и мозаици во нејзината внатрешност. Црквата се наоѓа во Истанбулската област Едирнекапи („Порта до Едирне“) која се наоѓа во западниот дел на општината (беледије) Фатих. Црквата ја претвориле во џамија од страна на отоманските Турци во 16 век, а во 1948 година била секуларизирана и претворена во музеј. Денес, заедно со „некогашната црква а денес џамија Аја Софија“ и „Базиличката цистерна“, е една од најпосетуваните византиски атракции во Истанбул.

Претседателот на Турција, Ердоган уште еднаш ја „запали“ светската јавност, затоа што издаде декрет да се претвори црквата Хора, една од најпознатите византиски згради во Истанбул, во џамија. 

Инаку, пред само еден месец и познатата Аја Софија стана џамија.

Во декретот на Ердоган не се прецизира кога ќе се одржат првите муслимански молитви во Хора. 

Во средновековната црква Светиот Спасител во Хора, изградена во близина на античките градски sидови на Цариград, има византиски мозаици од XIV век и фрески што прикажуваат сцени од библиски приказни, објави Ројтерс.

Името на црквата потекнува од нејзината локација, имено Хора („на полето“) значи дека станува збор за црква што се наоѓала надвор од ѕидовите на Цариград, јужно од т.н. „Златен рог“. Оригиналната црква е изградена во почетокот на 5 век, надвор од ѕидовите на Константин, но со изградбата на sидовите на Теодосиј (413-414), црквата се нашла во градските ѕидови.

Сегашниот изглед на црквата и е дадена од династијата Палеологиј од 1077-1081 година. година, кога Марија Дукаина, свекрва на царот Алексиј I Комненус, ја обновил црквата во тогаш популарен локалитет на впишаниот грчки крст. По земјотресот, тој го обновил принцот Исаак Комненус, третиот син на Алексиј, но не бил завршен до два века подоцна (1315-21), за време на владеењето на министерот Теодор Метохит, кога биле завршени нејзините импресивни фрески и мозаици.

За време на последната отоманска опсада на Цариград во 1453 година, нејзината икона Пресвета Богородица (Онаа што го покажува патот) беше изнесена за да им помогне на бранителите на градот. Половина век подоцна, везирот Атик Али Паша ја претворил црквата во џамија и нејзините фрески и мозаици биле покриени со слој од гипс.

Во 1948 година, откако беше прогласен за Музеј, Томас Витмомор и Пол А. Вандервуд од американскиот византиски институт во Дамбертон Окс го иницираа нејзиното обновување.

Иако не толку голема како другите познати византиски цркви во Истанбул (само 742,5 м2), црквата ги засенува другите со убавината на своите украси.

Во неа се насликани убави мозаици со најважните ликови. Преубави параклси и прекрасна купола која целосно е обоена со фрески.


Фото: Википедија

8 величенствени факти за Аја Софија: Ни катастрофални земјотреси не ја уништија