„Дистанцирај се од оние кои постојано те критикуваат и омаловажуваат – дури и ако ти се најблиските“ – Јасна порака од психолог

Да се дистанцираме од оние кои постојано не критикуваат и омаловажуваат, дури и оние најблиските, може да биде исклучително тешко, но често е неопходен чекор за да го зачуваме нашето ментално здравје и емоционалната стабилност. Психолозите често ја нагласуваат важноста од поставување на граници во врските, без разлика дали овие врски се семејни, пријателски или романтични.
Критиката сама по себе не е секогаш лоша. Тоа може да биде конструктивно и да ни помогне да растеме, да ги препознаеме сопствените слабости и да станеме подобра верзија од себе. Сепак, постои голема разлика помеѓу конструктивната критика и непрестајната негативна критика која не е поттикната од желбата да ни помогне, туку да не повреди, понижи или направи несигурни.
Луѓето кои постојано нè понижуваат често го прават тоа поради сопствената несигурност. Нивните зборови ја отсликуваат нивната внатрешна борба, а не нужно вистинска проценка на нашите постапки или квалитети. Сепак, иако е корисно да се разберат причините за таквото однесување, тоа не значи дека треба да толерираме постојани напади на нашата самодоверба и самодоверба. Со толерирање на ваквото однесување, испраќаме порака дека е прифатливо, што може само да ја влоши ситуацијата.
Кога станува збор за нашите најблиски роднини - родители, браќа, сестри, партнери - ситуацијата станува уште посложена. Нашите односи со најблиските често се проткаени со длабоки емоции и чувство на одговорност. Можеби мислиме дека им должиме лојалност или дека заминувањето би било знак на непочитување. Сепак, психолозите нагласуваат дека дистанцирањето не значи целосно прекинување на врските или исклучување на луѓето од нашите животи. Станува збор за поставување емоционални и психолошки граници кои ќе не заштитат од понатамошна штета.
Еден од првите чекори во овој процес е свесноста за проблемот. Многу луѓе со години трпат негативни критики и омаловажувања, честопати верувајќи дека тоа е „нормално“ или дека „мора да биде така“. Меѓутоа, преку саморефлексија и можеби со помош на терапевт, можеме да почнеме да ги препознаваме деструктивните модели на однесување и нивното негативно влијание врз нашите животи. Само кога сме свесни за проблемот, можеме да почнеме да преземаме чекори за негово решавање.
Друг клучен чекор е комуникацијата. Понекогаш луѓето не се свесни како нивните зборови и постапки влијаат на нас. Отворената, искрена и мирна комуникација може да помогне да се разјаснат чувствата и да се постават граници. Важно е да кажеме како се чувствуваме без да ја обвинуваме или напаѓаме другата страна, бидејќи тоа може да предизвика само дополнителна одбрана и конфликт.
Но, што ако комуникацијата не донесе резултати? Што ако, и покрај нашите најдобри напори, лицето продолжи да се впушта во негативно однесување? Во такви случаи, дистанцирањето станува единствениот остварлив чекор. Ова може да значи намалување на контактот, избегнување одредени теми за разговор или, во екстремни случаи, целосно прекинување на врската. Оддалечувањето не е чин на одмазда, туку форма на самоодржување. Тоа ни овозможува да ја одржиме нашата емоционална рамнотежа и да се свртиме кон врски и ситуации кои не поддржуваат и го поттикнуваат нашиот развој.
Психолозите често ја нагласуваат важноста на самодовербата и самопочитта во овие ситуации. Ако веруваме во нашата вредност и ако сме свесни за нашите квалитети, ќе ни биде полесно да препознаеме кога некој се обидува да не урне. Исто така, ќе биде полесно да поставиме граници и да се заштитиме од токсичните врски.
На крајот, дистанцирањето не е едноставен процес, но често е неопходно да се зачува сопственото ментално здравје. Без оглед на тоа кој е изворот на негативноста, без разлика дали се работи за семејството, пријателите или партнерот, ние имаме право на врски што нè поддржуваат, а не оние што нè повредуваат. Кога се дистанцираме од оние кои постојано не критикуваат и омаловажуваат, отвораме простор за поздрави, посреќни и поисполнети врски, но и за личен раст и емоционална слобода.