Мистерија на исчезнувањето на легиите на Крас: Каде завршиле 10 000 Римјани по катастрофалниот пораз?

По битката кај Карас, дел од легиите на Маркус Лициниус Крас бил заробен, а малку се знае за нивната судбина до денес.

9 ЈУНИ 53 п.н.е. Римската империја ги претрпе една од најголемите воени катастрофи во својата историја. На југоистокот на Турција се судрија две навидум нееднакви војски. Од една страна, римските трупи од околу 40.000 луѓе и 7 легии биле командувани од Маркус Лициниј Крас. Додека од другата страна била партиската војска, со која командувала Сурена. Неговите сили се состоеле од 1.000 коњаници и 9.000 стрелци, а комбинацијата на овие две единици го решила исходот на битката - околу 20.000 римски војници биле убиени, вклучувајќи го и самиот Маркус Лициниус Крас.

Депортирани затвореници или платеници?

Античките извори наведуваат дека дел од преживеаните Римјани успеале да побегнат и да се вратат во својата татковина, додека околу 10.000 луѓе биле заробени. Плутарх тврди дека биле однесени во Селевкија на Тигар - каде што биле принудени да учествуваат на триумфална парада - по што биле префрлени во град оддалечен 2.500 километри. Од овој момент, судбината на римските затвореници е обвиткана во мистерија.

Најлогичното објаснување би било дека овие мажи се ожениле со локални жени и на тој начин се интегрирале во партиското општество. Меѓутоа, во педесеттите години на минатиот век, американскиот синолог Хомер Дабс пронашол докази во кинеските историски извори дека, наводно, барем еден дел од овие затвореници ја продолжиле својата воена кариера во странска земја.

Според хрониките на кинеската династија Хан, во 36 п.н.е. армија предводена од генералот Ган Јен започна кампања против Ксионгну- кои ја загрозија комерцијалната безбедност на Патот на свилата. За време на нападот на нивниот главен град, кинеските сили забележале присуство на контингент од неколку стотици војници, кои бранеле една од градските порти распоредени во формација „рибна вага“. Во хрониката се споменува и дека надвор од градот била подигната двојна дрвена одбранбена палисада.

Според Дабс, овој опис од кинеските хроники се однесувал на римските војници - „рибите лушпи“ се однесуваат на формацијата тестудо, додека двојните палисади ги претставувале нивните типични одбранбени тактики. Во хрониките пишуваат и дека членовите на оваа чета го преживеале заземањето на градот и дека поради нивната храброст во битката, Кинезите решиле да ги искористат за одбрана на сопствените граници. Поради оваа причина, тие биле префрлени во населбата што ја нарекле Ликијан, што исто така може да укаже дека легионерите на Крас биле раселени во оваа прилика - Кинезите ја нарекле Римската империја Ликијан.

Хипотезата презентирана од Дабс, а подоцна развиена од некои научници, не беше прифатена од сите експерти. Многумина од нив денес истакнуваат дека теоријата е поткрепена со посредни докази и дека нема директна врска што ги поврзува воените затвореници со одредот војници кои го бранеа главниот град Ксионгну и подоцна го основаа Лицијан. Затоа, во иднина останува задачата да ја расветлат оваа мистерија со откривање на нови историски и археолошки докази.

Фото: PROFIMEDIA