Научниците запрепастени од мистериозните црви од Чернобил: Еве што им се случило по експлозијата

Ова истражување ја отвора вратата за идни истражувања кои би можеле да доведат до напредок во разбирањето и третманот на болестите поврзани со оштетување на ДНК кај луѓето.

Микроскопските црви кои живеат во високо радиоактивната средина на исклучената зона на Чернобил (ЦЕЗ) покажуваат неверојатна отпорност на радијација, открија научниците.

Нематодите собрани од овој регион не покажуваат знаци на оштетување на геномот, што е спротивно на очекувањата за организмите изложени на таква екстремна средина. Овие резултати, објавени претходно оваа година, не укажуваат на тоа дека CEZ е безбеден, туку дека црвите се исклучително прилагодливи на услови кои би биле фатални за многу други видови.

Отпорност на нематоди

Тим од биолози предводени од Софија Тинтори од Универзитетот во Њујорк верува дека ова откритие би можело да даде важен увид во механизмите за поправка на ДНК, кои еден ден би можеле да се применат во човечката медицина. По експлозијата на реакторот во нуклеарната централа во Чернобил во април 1986 година, областа околу централата и блискиот град Припјат во Украина станаа строго забранети за секого без одобрение од владата. Радиоактивните материјали депонирани во околината ги изложуваат организмите на исклучително опасни нивоа на јонизирачко зрачење, што значително го зголемува ризикот од мутации, рак и смрт.

Повеќето од нас се свесни дека ќе поминат илјадници години пред „Чернобил“ да стане безбеден за живеење на луѓе. Но, животните продолжуваат да ја населуваат зоната на исклучување, која се претвори во необичен радиоактивен резерват за диви животни.

Научно истражување

Тестовите на животните кои живеат во регионот покажаа јасни генетски разлики во споредба со оние надвор од зоната, но сè уште има многу што не знаеме за ефектите од катастрофата врз локалните екосистеми. Тинтори и тимот истражувале нематоди, микроскопски кружни црви кои живеат во различни живеалишта, вклучително и тела на други организми. Нематодите се исклучително отпорни и се пронајдени по илјадници години замрзнати во вечниот мраз.

Нивните едноставни геноми и краткиот животен век овозможуваат проучување на повеќе генерации за краток временски период, што ги прави одличен модел на организми за проучување на биолошкиот развој, поправка на ДНК и одговор на токсините. Тимот собра стотици нематоди од гнили плодови, лисја и почва во CEZ, користејќи гајгерови бројачи за мерење на нивото на радијација и носење заштитни одела.

Генетска анализа

Научниците одгледувале речиси 300 собрани црви во лабораторија и избрале 15 примероци од видовите Oschieus tipulae за секвенционирање на геномот. Секвенционираните геноми беа споредени со оние на пет примероци на O. tipulae од други делови на светот, вклучувајќи ги Филипините, Германија, САД, Маурициус и Австралија.

Нематодите од CEZ беа генетски повеќе слични едни на други отколку на црви од другите делови на светот, но не покажаа знаци на оштетување на ДНК предизвикано од радијација. Тимот не најде докази за големите хромозомски преуредувања што би се очекувале во мутагена средина, ниту пак откриле корелација помеѓу стапката на мутација и интензитетот на зрачењето на местото каде што биле собрани црвите.

Потенцијал за медицината

Наодите од ова истражување би можеле да им помогнат на научниците подобро да разберат зошто некои луѓе се поподложни на рак од другите. „Сега кога знаеме кои видови на O. tipulae се почувствителни или поотпорни на оштетување на ДНК, можеме да ги искористиме овие видови за да проучиме зошто одредени луѓе се повеќе склони кон канцерогени клетки“, рече Тинтори. „Размислувањето за тоа како различни поединци реагираат на агенсите што ја оштетуваат ДНК во околината ќе ни помогне подобро да ги разбереме нашите сопствени фактори на ризик.

Ова истражување ја отвора вратата за идни истражувања кои би можеле да доведат до напредок во разбирањето и третманот на болестите поврзани со оштетување на ДНК кај луѓето.