Не е шега: Во Македонија стои нешто постаро од цивилизацијата!
Откривање и потекло
Пронајден во 2000 година во село Говрлево, близу Скопје, „Адам од Македонија“ е необична неолитска статуа на човечко тело, стара над 7.500 години (околу 5.500 г.п.н.е.) Овој артефакт се смета за најстарото скулптурно дело во Северна Македонија, и е едно од најзначајните праисториски остварувања на Балканот.
Опис и значење
Статуата – направена од камен – детално го прикажува торзото на машко тело со изразито истакнатите ребра, ‘релјеф’ на `грб, па дури и спуштен фалус, што е симбол на репродуктивна моќ. Овие особини го прават „Адам“ единствен пример за анатомски реалистична интерпретација во неолитската уметност .
Вселенски историски контекст
Овој артефакт припаѓа на период кога човештвото се одалечува од ловечкиот живот и зацврстува во земјоделство и настанок на првите заедници. „Адам“ ја отсликува промената: почетник на пишменост, архитектура, и поглаварски структури на живот. Истовремено, дава увид во првичната човечка дилема – маж, жена, преживување, обреди. Смртта и репродукцијата веројатно биле уметнички инсценирани низ овој објект, што ја зголемува неговата археолошка и културна вредност.
Бесценет во светски рамки
-
Над 7.500 години стар – еден од најдревните човечки портрети икад пронајдени.
-
Национален идентитет – претставува темел за културна и историска идентификација на македонскиот народ.
-
Уникатност – со ниту еден идентичен примерок познат во Европа, го прави „Aдам“ археолошки реликт со исклучителна светска вредност.
Зачувување и иднина
„Адам“ е изложен во Музејот на град Скопје, каде се спроведуваат посебни конзервациони мерки. Истовремено има амбиции да биде дел од меѓународни изложби и образовни програми за археологија .
„Адам од Македонија“ не е само камен – тој е глас од почетоците на европската цивилизација. Неговата сила лежи во непроменетиот изглед, примарната симболика и културниот континуитет низ хилјадници години. Како единствен артефакт со таква старост и деталност, тој е безвременска мост кон нашето порамнување со древното човештво и земјоделските корени на Балканот.