„Сакам срцето да ми биде завиткано во злато и ставено во црква на Кајмакчалан“

Една од насуровите македонски планини е планината Ниџе. Скоро недопрената природа како да наликува од сцена на некој филм на Спилберг. Се протега во јужниот дел на Македонија и е привлечна за многу посетители и туристи, и зима и лето. Крие богата историја.

Врвот Кајмакчалан е просторно лоциран во централниот дел на планината, на границата со Република Грција. Висок е 2520 метри. Стрмен, опасен, фатален и гол, тој е осамен убавец меѓу неколкуте помали врвови. Тешко се стигнува до него. Но, самото место има историско значење. 

За време на Првата светска војна, на Кајмакчалан се воделе тешки борби меѓу бугарската армија, од една страна, и француската и српската војска, од друга страна, како дел од Македонскиот фронт, познати како солунски.

Денес можете да се видат голем број споменици, бункери и гробови, кои се солиден доказ за тоа време. 

Легендата за Рудолф Арчибалд Рајс

Црквата Свети Илија е во близина на врвот и крие легенда за Рудолф Арчибалд Рајс, кој по неговата смрт во 1928 година посакал неговото срце да биде завиткано во злато и ставено во посебни пукнатини во црквата на Кајмакчалан. Д-р Рајс, како што е познато меѓу локалното население, не бил лекар, туку професор, криминолог, фоторепортер и дописник за весници во неколку земји, известувајќи директно за настаните од фронтот. „Од време на време, ветрот расфрла облаци и магла, а потоа ја имаме најубавата панорама што може да се замисли“, пишува Рајс во книгата „Она што го видов и го доживеав во големите денови“.

До пред некое време, во црквата во посебна урна, се наоѓало неговото срце.