Угостител од Скопје, најбогат според една од последните даночни пријави во Југославија
И во Југославија постоеја милијардери, а за нив не
потсети yugopapir.com, кој објавува новинарски записи од поранешна држава.
Тогашниот таблоид ТОП објави текст за даночните пријави во 1989 година во февруари. Како пишуваат, најмногу заработиле приватните ресторани, пејачи и композитори на народната музика, но и трговски патници, претставници на странски компании, фудбалери и визуелни уметници. Во тоа време, на списокот на најбогатите се најдоа и новинари и универзитетски професори.
За чудо, немаше политичари на тие списоци.
Даночната основица се пресметувала така што републичкиот годишен просечен личен доход се множи со три. Секој што заработи за една година повеќе од тоа, плаќал даноци.
Во поранешна држава, најголемата даночна основа во Љубљана таа година беше 28.000.000 динари. Академски скулптор тогаш пријавил дури 77.000.000 динари, или околу 26.000 американски долари денес.
Во Белград истата година, рекордерот беше пејач на народна музика, кој пријавил заработка од 142,000,000 динари или околу 50.000 американски долари, а во Загреб тоа беше трговски претставник со 61.000.000 динари или околу 21.500 американски долари.
Апсолутен носител на рекорд бил приватен угостител од Скопје, кој заработил неверојатни 17,1 милијарди динари во 1988 година, што во тоа време беше околу 2.680.000 долари, а денес ќе беше еквивалентно на околу 5.750.000 американски долари.
За богатите се дискутираше и во 1972 година. Во тоа време, во Југославија имаше само 172 богати луѓе, со население од околу 20 милиони.
"Ако навистина има граѓани со толку многу пари, треба да испитаме што е можно поскоро како се стекнало. А ако нема такви, треба јавно да се каже, за да не се предизвикува вознемиреност кај луѓето без причина", рече во тоа време Мирко Чанадановиќ, претседател на Покраинскиот комитет. СК Војводина.
Во тоа време се знаеше дека наивниот сликар Иван Генералиќ ги продаваше своите слики за 10.000 долари. Сепак, новинарите беа заинтересирани за тоа кој ги правел парите незаконски. И, дури и тогаш, скоро слично како денес, надлежните служби немаа идеја или не откриваат информации.
"Антон Полајнар, директор на Секторот за јавно сметководство, кој треба да биде најзаинтересиран за вакви богати граѓани, не знае ништо за милијардерите. Ниту пак се појавил помошникот на Федералниот секретар за финансии, Бозо Брајовиќ. Ниту една општина во земјата со таков богат жител сè уште не се пријавила." пишува весниците во тоа време.
Како и денес, обичните смртници дури и тогаш, жители на поранешната држава, рекоа: „На сите им е јасно дека никој во Југославија не можел да заработи милијарда динари со чесна работа“.
Но, весниците пишуваа за одреден граѓанин, С.Г.
„Тој е толку угледен што нема да го споменеме неговото име, затоа што досега никој не докажа дека не е чесен човек. Тој е еден од оние мудри и универзални мајстори на нашиот регион, чие знаење за југословенските работници го прослави во Западна Европа, оние кои знеја се да поправат и да бидат иноватори ако е тоа потребно. С.Г. започна бизнис во мало место во близина на Белград пред неколку години со обична занаетчиска работилница и работеше со своите ученици од утро до вечер, но брзо сфати дека така никогаш нема да се збогати. во време кога мудрите занаетчии почнаа да ги претвораат своите работилници во бизниси.
Прво, добра работа беше да се направи шпедитер за земјоделците. Кога се разви бизнисот, започна специјализација: некои правеа федери, други тркала, трети шасии. Таа поделба на трудот им овозможи да произведат повеќе и повеќе да заработат. Првиот следен чекор, за кој само најмудрите беа способни, беше производство на делови за машини и возила. Тогаш веќе почна сериското производство. Мајсторите и сопствениците на овие приватни компании редовно се одлучуваа да го произведат она што недостасува на пазарот. Ова беше случај и со мајсторот С.Г. Неговата приватна леарница ги произведуваше бараните делови и нарачките доаѓаа од сите страни. Се разбира, газдата не можеше да работи сам, но нашите закони дозволуваат приватниците да ангажираат неколку работници.
Работниците кои нашле работа кај граѓанинот С. Г. заработиле неколку пати поголема плата од нивните пријатели во социјалните претпријатија, биле уредно регистрирани, а газдата дури на неколку имкупил станови.Општинските даночни службеници никогаш не се спротивставија на граѓанинот С.Г. Денес, државјанинотС.Г. отвора свои компании во странство. Тој е веројатно единствениот југословенски граѓанин на кој американските банки мудават кредити за нови бизниси.
Неодамна, овој човек купи убава вила во една од најубавите населби во Белград и плати околу 3.500.000 динари, или тогаш околу 210. 000 долари, или денес околу 1.275.000 американски долари. Тогаш една амбасада посака да ја купи истата вила за 500.000 долари, што би изнесувало околу 3.000.000 американски долари денес “.
Името на вториот милијардер беше Лазар Врачариќ. Како што напишале: „овој човек од Загреб бил директор на компанијата Мега, која произведувала патенти завртки. Потоа стана директор на мала компанија, Металиум. Врачариќ се прослави како илегалец во окупираниот Загреб, од каде се приклучи на партизаните и до крајот на војната беше политички комесар во различни единици. Крајот на војната го деочека како висок службеник за разузнавање. Тоа е носител на Споменица и неколку други награди.
На никој не му било невообичаено за мало претпријатие кое генерира профит многу поголем отколку некои од гигатите на нашата економија. На никој не му било ништо сомнително ни кога Лазар Врачариќ купи тогаш вила вредна најмалку 1.000.000 динари или 60.000 долари во Загреб, што би изнесувало околу 364.000 американски долари денес. Врачариќ уште тогаш возеше Јагуар„- како што известуваа тогашните медиуми.
Тој ги искористи сите свои вештини и врски за да го претвори Металиум во компанија за увоз-извоз.
„За да има право да увезува стока, мораше да се стори нешто. Врачариќ, од компанијата Металиум формира филијали во странство, регистрирани како независни компании. Директор на две вакви компании во Лихтенштајн станува Лазар Врачариќ, а бидејќи се водат во негово име, тој е сопственик.
Сега Металиум извезува големи количини на старо железо во компаниите на својот генерален директор и добива доказ дека извезла стока. Насекаде во светот, правило е дека посредникот, без разлика дали е фирма или поединец, кој обезбедува продажба на големи количини на стоки, добива провизија од еден до десет проценти. И така, Врачариќ беше обвинет дека украл околу дваесет милијарди динари, а потоа избегал во Лихтенштајн„- се вели во написите на yugopapir.com.