Забава // Занимливости

КАКО ЈА ОДВОИЈА ЈОВАНКА ОД ТИТО: Му ја полнеа главата дека жена му е „тежок психопат“, дека го изгладнува, а за работите кои ги приметувала, жестоко ја осудуваа

10 Август, 2020

Во август 1977 година, Јосип Броз Тито беше во центарот на интересот на светската јавност по којзнае кој пат. Тој беше првиот државник што ги посети Москва и Пекинг во ист потег

Очите на светските медиуми тогаш беа насочени кон Тито и неговата делегација. Сепак, овој пат предизвика посебен интерес и во земјата. Граѓаните на СФР Југославија, навикнати на спектакуларните и луксузни патувања на Броз, не беа воодушевени многу од важноста на посетата на Москва и Пекинг, туку од фактот дека неговиот живот придружник Јованка, популарната Јока, не беше со него.

Започнаа разни приказни и озборувања, прво во шепоти. Најинформираните, блиски до претседателството на државата и претседателството со Централниот комитет на Лигата на комунистите, ширеа различни верзии за отсуството на Јованка од спектакуларниот пат. Сепак, се‘ започна многу порано.

Три години порано, беше поставена дијагноза во највисокото политичко раководство во земјата: Јованка Броз се однесува произволно, водејќи сопствената политика, обидувајќи се да го изолира Тито од неговите најблиски соработници.

Тито реагира на тоа и одлучува да формира комисија која ќе го испита сето тоа. Во Комисијата беа вклучени Рато Дугоњиќ (претседател), Тодо Куртовиќ, Стеван Дороњски, Фадиj Хоџа и тројца генерали - Милош Сумоња, Јамил Сарац и Иван Кукоч. Листајќи низ записниците на бројни состаноци и пренесувајќи ги во фрагменти, денес може барем делумно да се реконструира атмосферата околу распадот на најпопуларната двојка во историјата на Југославија.

На 7 март 1974 година, државниот, партискиот и воениот врв на СФРЈ се собраа со единствена точка на дневниот ред - Јованка Броз. Воведниот збор го даде претседателот на комисијата:

На средбата на државниот врв на СФРЈ, генералот Никола Љубичиќ изјави за односот меѓу Тито и Јованка:

"Целта на надворешните влијанија и навлегувањето во резиденцијата е да се спречи Претседателот на Републиката да ги извршува своите функции. Јованка Броз се идентификуваше со некои од тие влијанија, затоа што тоа беше погодно за неа. Врз основа на информациите што ги доби од надвор, таа врши притисок врз Претседателот. Примање на поединец пд ЈНА за разговори, нејзините проценки за состојбата во генералниот штаб - не можам да го дозволам тоа, ниту можам да го прифатам. Затоа што, мислам дека е опасно и може да ја сруши командата во Армијата “.

РАТО ДУГОЊИЌ: „Ние (Комисијата) дојдовме до заклучок дека се изразени бројни напади врз безбедносната служба, и добив впечаток дека овие напади на другарката Јованка Броз се со таков карактер како да е безбедносната служба на друга држава. Другари, тоа е невозможно на редовен, нормален начин! Не знам што ѝ е на таа жена! Па, ако сака да ги држи во свои раце сите политички работи, но прашањето на Тито како личност, човек... Зошто да не му даде лекар? Што да правиме со претседателот и како да му помогнеме да најде решенија Ве молам, во резиденцијата нема ни готвач! Знаете што значи тоа? “.

СТАНЕ ДОЛАНЦ: „Во Караѓорѓево ја прашав мојата пријателка Јованка дали е вистина дека нема готвач, а таа рече дека заедно со Тито попрво би умреле отколку да пушти готвач во куќата. И таа, ве молам, спроведува истрага веќе втор ден за тоа кој го кажа тоа. "

МИТЈА РИБИЧИЌ: „Длабоко сум убеден дека мојата пријателка Јованка, колку и да ми беше тешко да кажам како лаик, е сериозно болна. Но, мислам дека не треба да бидете експерт за да утврдите дека ова не е нормална состојба и затоа мислам дека решението е третман на мојата пријателка Јованка. Таа никогаш не зема лекови, никогаш не била на доктор, како нормална жена, гинеколошки прегледана. Тоа е абнормална состојба и срам е што треба да го изнесеме тоа ".

СТАНЕ ДОЛАНЦ: „Другари, јас сум длабоко убеден дека, во случај да се случи нешто на другарот Тито, ние ќе бидеме виновни“.

Едвард Кардељ: „Ќе биде оружје на оние што сè уште го прават тоа што го прават“.

ВЛАДИМИР БАКАРИЌ: „Да, да. Оние што го убиваат“.

СТАНЕ ДОЛАНЦ: „Кога Рато и јас разговаравме со другарот Тито за неговата лична безбедност, мојата пријателка Јованка ни рече: Вие сте виновни за здравствената состојба на Тито“. Другарот Тито ја прекина и рече: ’Замолчи, Јованка, ти се виновна, ти со својот став, со твојот притисок врз мене!“ “

РАТО ДУГОНJИЌ: „Другарот Тито рече: Ми го труеш живот!“

СТАНЕ ДОЛАНЦ: "Да, да! И другарката Јованка одговори:" Тоа не е вистина, добро те познавам ", а другарот Тито одговори:" Ништо не знаеш за мене, многу добро знам дека ти си виновна ". Побаравме од другката Јованка да ги врати документите за кои тврди дека ги има и таа рече дека нема да ги даде документите.

Кога другарот Тито рече дека мора да ги достави документите, таа одговори: „ Нема да ги дадам! ' На моја забелешка, дека ако таа не верува во мене, тогаш одиме, таа почна да вика: Ќе бидам жртвувана, мене ќе ме жртвувате! Стрелај ме! ' Таа рече дека сите од придружба на Тито морале да заминат заради Мишковиќ, а на моја забелешка да кажам кои се тие, таа одговори: „Сите!“

Таа за членовите на оваа комисија рече дека душите биле продадени и тврдела дека има документација за сите со кои може да уценува, дека сега е време да се биде или не, дека ќе оди во политичка акција, итн. Јас и Рато му посочивме на другарот Тито за состојбата во резиденцијата и неговата несигурност и предложивме да се состане форум и тој да одлучи за тоа. Другарот Тито го прифати предлогот и рече: 'Одлучете, донесете ги своите ставови, одржете состанок'. Во овој разговор, на кој присуствуваше и другарката Јованка, другарот Тито рече: „Ја градам оваа партија веќе 40 години и нема да дозволам тоа да се направи на таков начин како што правиш ти, Јованка. Каде води тоа? '"

РАТО ДУГОНJИЌ: „Другарот Тито рече:„ Сега сакаш да го уништиш она што го градев веќе 40 години, за што го дадов својот живот! “

ВЛАДИМИР БАКАРИЌ: „Ме интересира дали Тито би побарал од нас поддршка за развод или тој сè уште не е сигурен? Затоа што тој самиот го користел тој збор неколку пати“.

СТАНЕ ДОЛАНЦ: „Другарот Тито ми го кажа тоа четири или пет пати“.

ВЛАДИМИР БАКАРИĆ: „И мене“.

ЕДВАРД КАРДЕљ: „Бидејќи очигледно е болест, се плашам дека ќе биде предизвикана од некои неконтролирани реакции кои денес тешко можат да се предвидат. Секако дека може да го отежни животот на Тито. Можеби би било добро да се види што ќе каже Тито, па, во најлош случај, да предложиме тој некако да се изолира од неа. Но, Тито се плаши од скандал. Тој, патем, неколку пати рече дека ќе се раздели од неа, само мислам дека се плаши од скандал “.

Оваа рунда разговори за првата дама на Југославија заврши. Беше усвоен едногласен став за прифаќање на извештајот на Комисијата на СКЈ и неговите предлози. Заклучено е и дека сите членови на Извршниот биро, со Кардељ, Бакариќ, Рибишиќ, Биједиќ и Аубичиќ, одат кај Тито и го запознаваат со овој разговор и му предложуваат одлукит што треба да ги донесе.

Два дена подоцна, на 9 март 1974 година, тие се состанаа со Тито во Караѓорѓево.

Јосип Броз: "Вие предложивте да ја одржиме оваа средба за да ме запознаам со одлуките и ставовите на Извршниот биро. Па, дозволете ми да слушнам".

РАТО ДУГОНJИЌ: „Другарката Јованка зборуваше само со мене, одбивајќи да има членови на Комисијата на нашиот разговор. Другарката Јованка упати голем број многу сериозни обвинувања против безбедносната служба во резиденцијата - дека ја следат и прислушуваат. Иван Мишковиќ е во центарот на обвиненијата. Како и да е, алузиите беа насочени и на врвот на Армијата.Таа даде многу лоши оценки за некои генерали.Таа вели дека Мишковиќ е хрватски националист, дека го поддржал движењето Трипал...

Јосип Броз: "Тоа јас најдобро го знам. Ма ајде!"

СТАНЕ ДОЛАНЦ: "Што се однесува до оние документи што другарката Јованка тврди дека ги има. Вие, другар Тито, знаете дека разговаравме со неа. Бевте присутни кога таа рече не".

Јосип Броз: "Ја замолив да ми ги даде. Реков: Те молам да ми ги дадеш документите што ги имаш '. Не сака!"

СТАНЕ ДОЛАНЦ: „Другар Тито, ве замолуваме, доколку ги прифатите овие предлози, да ги спроведете“.

Јосип Броз: "Се согласувам. И тоа, што е можно поскоро!"

Тоа „што е можно поскоро“ очигледно не поминало толку непречено. Една година подоцна, во февруари 1975 година, додека Тито беше во Игало, потпретседателот на СФР Петар Стамболиќ, секретар на Бирото за претседателство на СЈО Стане Доланц, југословенскиот премиер Џемал Биједиќ и министерот за одбрана генерал Никола Љубичиќ пристигнаа на Заливот на Котор. Со помош на Едвард Кардељ го извадиле Тито од неговата резиденција во Игало и го одвеле во бродот„Галеб“, кој бил закотвен во Кумбор, за да го убедат дека од Јованка му се заканува животна опасност.

Сè беше пресметано за да може да верува дека неговиот живот виси во рамнотежа со Јованка, а за да го убедат во тоа, со себе ги доведоа професорот Богдан Бречеj, личен доктор на Тито и генералот Марко Рап, началник за безбедност на Тито. Првиот требаше да потврди дека Јованка се наоѓа во нервно растројство, а вториот дека во чантата има мал пиштол што може да го употреби против Тито во случај на ментална криза.