“Им купуваат бесни автомобили на 18-годишни лиглиња: Посебен круг во пеколот за ваквите татковци“
Денешниот родител повеќе се плаши кога детето ќе каже дека му е досадно отколку кога има температура од 40 степени. Трча да ги симне ѕвездите од небото за на детето случајно да не му се досади
Наставничката по англиски јазик Љубинка Боба Недиќ преку својот блог е во состојба да ја опише душата на ова општество, просечното балканско семејство, но и поединецот.
Во блогот со наслов „Ајде да се погледнеме во огледало – сепак зависи од нас“ таа зборува за нашите деца, за нас како родители кои некако потфрливме кога е образованието во прашање:
„Во училиштата се организираат предавања за штетноста на дрогата и болестите кои создаваат зависност. Моментално имам 180 ученици и ретко кој од нив би рекол не на прашањето дали дрогата е штетна. На овие предавања одат целосно незаинтересирано, затоа што некој по десетти пат им објаснува што пушат, што шмркаат, што вбризгуваат во вена, како се чувствуваат после што и колку брзо може да се разболи од тоа. Нема иновативни пристапи. Само записот дека предавањата се одржани останува на хартија. Резултати нема. Всушност, ги има, и тие се толку поразителни што и овој летаргичен народ почнува да сфаќа дека државата и нејзините институции немаат никаква корист“.
„Мислам дека одамна немало толку тежок период за воспитување и сигурна сум дека родителите никогаш немале толку многу непознати. Никогаш детството на родителите не било толку различно од детството на децата.
Се разбира, денешните родители ги сакаат своите деца како и сите пред нив, дека им посакуваат сѐ најдобро, дека нивните намери се несомнени, нивната пожртвуваност и труд се големи, но сепак нешто не е во ред. Некои ќе се повикаат на современите закони кои го одземаат авторитетот на родителите, но сигурна сум дека тие самите нема целосно да веруваат во тоа.
Забрането е тепање дете. Да. И со тоа се одзема авторитетот? Навистина? Детето ги почитува и ги слуша родителите поради тепање? Нема да биде. Тепањето е израз на беспомошноста на родителите и показател за бројот на пропуштени можности за работа и воспитување на детето. Ова е она што ниту еден родител не сака да го слушне. Тешко е да се помири со ова, но не ја намалува вистинитоста на тврдењето.
Детето се воспитува уште од бебе, од навикнување и реагирање на неразумно плачење, од „ова нема да јаде ништо освен помфрит“, од фрлање на под, фрлање играчки, кршење играчки од лутина, разгалено дерење во продавница, удирање и гризење родители, баби, дедовци, симнување капа на минус десет - и сето тоа до третиот или четвртиот роденден, бидејќи после тоа е доцна“.
„Тоа е воспитано кога на четири години не смее да ги остави играчките расфрлани на подот, кога на пет години му даваат партал во рацете да ја избрише прашината, кога му даваат тесто да замеси со мајка му, штипки за да ги стави на сушарата штом е доволно високо, нешто што не се крши лесно за да се избрише по миењето на садовите...“
Дефинитивно не е воспитано кога ќе му ставиш телефон на една година (дури и уште порано!) да гледа Пепа прасе и да молчи. Со тоа си купувате душевен мир, а детето го запоставувате. И ова не сакате да го слушнете, знам.
Денешниот родител повеќе се плаши кога детето ќе каже дека му е досадно отколку кога има температура од 40 степени. Трча да ги симне ѕвездите од небото за на детето случајно да не му здосади, а не знае дека нема креативност без „досадно ми е“, нема снаодливост, нема идеи, нема решавање проблеми, нема независност. .. И тука доаѓа универзалниот терминатор на детската досада - мобилен телефон или таблет.
Дете мирно како бубачка, кадрите летаат, пикселите полудуваат, окото гледа повеќе отколку што мозокот може да обработи. Од сето тоа, родителот само гледа дека на детето веќе не му е досадно, па ни на родителот не му е досадно. Блажена идила. За неколку години родителот ќе се претвори во такси служба, ќе го вози детето на тренинзи, проби, школи на ова и она и ќе се гордее со себе затоа што е мртов уморен и сепак успеал да го носи секаде на време, бидејќи тој исто така работи дополнителна работа за да ги плати сите активности и да ги собере сите реквизити“.
Не е крив родителот, а богами не е крив ниту законот.
Никој не му рекол на родителот дека е поисплатливо да помине еден час со детето во шумичка и да го остави да трча по дрвјата, да виси од гранка, да скока и да се превртува или да помине еден час разговарајќи со детето, одговарајќи на неговите прашања, трпеливо објаснувајќи што е добро, а што не, зошто ова може да функционира, а што не. Знам, родителот е уморен. Но, тој сепак е родител. Никој друг не може да направи човек од тоа дете. Која е поуморна од мајката на бебе кое не спиело со месеци, не може од уморот да ѝ створи две мисли во главата, а сепак утрото го храни, пресоблекува, го капе и заспива. Тоа оди до рокот на услугата. Ако сте создале дете, мора да бидете негов родител дури и кога сте уморни, нервозни и нерасположени. Не можете да го исклучите детето со притискање на копче. Или можете? На копчето на телефонот и таблетот.
Посебен круг на пеколот треба да се создаде за мајките кои ги испраќаат своите ќерки во градинка со фарбани нокти и розов кармин, како и за оние кои на своите 15-годишни ќерки им даваат пари за солариум, лак и свилени трепки. Треба да се смисли сериозна казна за татковците кои купуваат бесен автомобил на 18 годишни лиглиња.
Зошто?
Затоа што ваквите ваши постапки директно ја зголемуваат шансата вашата ќерка утре да се објави на Инстаграм полугола, со гол задник и гради, додека единствената смисла во животот же и е да добие што повеќе следбеници, што е можно повеќе коментари, што повеќе: „убава, ти си најубава“ што е можно повеќе.
И за тоа време го проверуваш нејзиниот профил на Фејсбук и навистина си задоволен како родител што таа нема ни двесте пријатели, а сите се добри деца на нејзина возраст и се чувствуваш навистина добро што можеш да ја контролираш малку и види дека е навистина убава, ништо не објавува. Одете на Инстаграм! Вашите деца се таму, а нивниот Фејсбук профил е поради вас. За тоа време синовите ќе се сликаат со туѓи пушки, покрај шишиња скапо виски, потпрени на туѓи скапи коли, и тие ќе бидат на чело и ќе бидат моќни и сите ќе видат дека се опасни момци - и нема да имате поим.
Дилерите
Ќе забележат дека вашите деца имаат пари, дека сакаат да се докажуваат на такви површни и погрешни начини во општеството, дека најважна им е виртуелната популарност и од искуство ќе знаат дека таквите деца полесно ќе се одлучуваат за нови начини на докажување, дека ќе им биде тешко да кажат НЕ, бидејќи не поднесуваат одбивање, затоа што одбивањето води до непопуларност, а од тоа може да биде исмејувано на социјалните мрежи, што е единствениот кошмар за многу луѓе денес. Посебно ако со ваква „макотрпна“ работа стигнале до голем број следбеници.
И тогаш доаѓаме до друга вест
Кога вие растевте, зависникот прв го земал џоинтот. Некој би останал на тоа, а сигурно знаете некои што „дуваат“ 20-30 години, сѐ уште живеат, можеби малку забавено, заматено, но ете ги - многумина имаат работа и семејства. Некои би се префрлиле на хероин со текот на времето, и полека се распаѓале со текот на годините, и на крајот умреле од предозирање, слаб квалитет на лекот или некои секундарни здравствени проблеми предизвикани од дрогата. И знаете дека тоа не се случува одеднаш, дека секогаш се забележуваше дека се наркомани, дека процесот се одвива полека, дека можеби има простор да се реагира.
Денеска дете во град, во кафулиња, на забави, концерти ќе пие по една таблета синтетичка дрога, а рулетот ќе се врти. Некои ќе живеат, а некои ќе умрат од таа една таблета. Без предозирање, без историја на лекови. Постои само непознат состав на синтетичката дрога и непредвидливи реакции на телото. Затоа што детето смртно се плаши да не биде прифатено, и не смее да каже НЕ. Затоа што цел живот се користи на прифаќање, одобрување, аплауз со секој, дури и најмал труд и успех, до исполнување на сите желби и тоа веднаш, до неодговорност, немање независност. Тоа дете цел живот беше презаштитено, заштитено од досада, од „не може“, од „ќе видиме, можеби следниот месец“, од „уште не ти е време“, од „намести го креветот, среди си го работи, среди ја собата“. Тоа дете пораснало не знаејќи што значи да чекаш исполнување на желбата, не знаејќи за неостварена желба. Сè мораше да се случи веднаш и како што сакаше, бидејќи вие сте добар и самопожртвуван родител и подготвен сте да ги повлечете ѕвездите од небото за вашето дете.
Ако се навредивте сега, не е проблем.
Не ми пречи.
Но, трепнетелуѓе, пред да биде предоцна.
Научете ги децата на домашните обврски од мали нозе, поставете правила, бидете доследни и упорни во тоа, не дозволувајте правилото да зависи од вашето расположение, навикнете го детето да чека исполнување на некоја нормална желба, научете го дека го сакате дури и кога ќе му кажеш „не“ направете го независен, не го штитете од неуспех, не плашете се од неговата здодевност, не бегајте од неговите прашања, не му ги сечете солзите, казнете несакано однесување, покажувајте со пример, не само со зборови, не го праќајте на училиште со ненормален џепарлак, не му купувајте смартфони барем пред дванаесет години, ограничете го времето што го поминува дома на компјутер, следете што детето прави на компјутерот, ограничете го пристапот до сајтови и апликации кои не сакате да ги користи, нека се плаши од нешто, понекогаш е ок да биде тажен, да биде незадоволен од некои ваши одлуки.
И сето тоа ако вашето дете е мало.
Ако е веќе тинејџер, запознајте го со сите случаи на злоупотреба на дрога, брзо возење, колку и да се ужасни.
А ако веќе немате авторитет кај твојот тинејџер, Господ нека ви е на помош. Се плашам дека е доцна и се надевам дека среќата ќе го следи во животот“.
Автор: Љубинка Боба Недиќ
Фото: Printscreen/ Youtube/ B92