Кога ќе достигнат зрелост, повторно стануваат млади: Овој тип на медуза е биолошки бесмртен, сега научниците откриваат како!

Таканаречената бесмртна медуза може да направи нешто што другите видови не можат - кога ќе достигнат зрелост, тие можат повторно да станат млади.

Некои животни живеат долго, како што се желките или китовите со лак. Други се имуни на рак, како што се слоновите или африканските глодари. Има и такви кои не престануваат да се регенерираат и по отсекување на главата, како планаристи. Постојат дури и некои микроскопски бубачки, кои би ја преживеале речиси секоја катаклизма што може да се замисли. Сепак, не постои друго животно кое е способно да го прави она што некои видови медузи го прават - кога ќе достигнат зрелост, тие можат повторно да станат млади. Истражувачите од Универзитетот во Овиедо го секвенционирале неговиот геном, откривајќи што е клучно за нивната биолошка бесмртност. Ова би можело да открие како клетките стареат кај другите видови, вклучувајќи ги и луѓето.

Turritopsis dohrnii, мала медуза која може да се најде од Тихиот Океан до Средоземното Море до Карибите, има способност да регенерира клетки какви што луѓето посакуваат. Но, овој вид оди подалеку. Во нормални услови, неговиот животен циклус е поделен на четири дела: по спојувањето на машките и женските гамети (полови клетки), се создава ларва или планула. Потоа се прицврстува на морското дно како полип. Тие потоа се ослободуваат како етери, што е фаза пред сексуалната зрелост, до која достигнуваат како медузи, кои понатаму се размножуваат. Но, доколку условите не се нормални, доколку се под „стрес“ поради некоја закана од околината, по репродукцијата можат да се вратат во претходните фази, повторно да станат полипи, пишува „Ел Паис“, пренесува N1.

Колку што знае науката, тие можат да го повторуваат овој процес на неодредено време, нешто што другите медузи не можат да го направат. Затоа се вели дека се биолошки бесмртни. Се разбира, може да ги изеде предатор или да „паднат“ во рацете на капачот, но не умираат од старост.

Способноста на овој вид да се подмладува е она што го навело тимот предводен од научникот Карлос Лопез Отин од Универзитетскиот институт за онкологија на Универзитетот во Овиедо да го проучува. Ова не е првпат неговата лабораторија да испитува гени на животно. Во 2018 година, тие го секвенционираа геномот на Џорџ, последниот претставник на џиновските желки од Галапагос, кој почина пред една деценија по повеќе од еден век живот. Учествувале и во „дешифрирањето“ на генетскиот код на лакотниот кит и другите суштества кои се нарекуваат и бесмртни - тардигради. Сега, во студија на истражувачи од различни оддели на Универзитетот во Овиедо, тие за прв пат го секвенционираа геномот на оваа медуза и го споредија со геномот на нејзиниот „близок братучед“ Т.рубра. Резултатите објавени во научното списание PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences на Соединетите Американски Држави) покажуваат зошто ја заслужува титулата бесмртна медуза.

Морскиот биолог Марија Пасквал е коавтор на истражувањето. Тие дизајнираа да го секвенционираат геномот во различни периоди од животниот циклус на медузата.

„Ако има генетска промена, тоа треба да биде за нешто важно“, вели таа.

И тие не видоа една промена, туку неколку, и сите тие се поврзани со репликација и поправка на ДНК.

„Она што го прави ова животно посебно е синергијата на сите промени, поради што оваа медуза се подмладува“, нагласува Пасквал.

Возрасната медуза се намалува и истовремено ја менува структурата на нејзините ткива. На генетско ниво забележале дека некои гени престанале да генерираат протеини и нивните функции, додека други се активирале. Ова е случај со генот GLI3. T. dohrnii има двојно повеќе копии од овој ген од T. rubra, и сите се активни во моментот на враќање. Овој пресврт на процесот на диференцијација на клетките е познат како трансдиференцијација и освен она што луѓето го постигнале во лабораториите, е исклучително ретка појава во природата.

„Клетката се враќа на нулта точка“, вели Пасквал.

„Оваа медуза е единственото животно способно да се врати од диференцирана состојба во зрелоста“, вели Дидо Какеро, молекуларен биолог од Опсерваторијата во Астуриас и коавтор на студијата.

Има и други медузи способни за тоа, но секогаш пред сексуалната зрелост, а во тоа, вели Карера, лежи моќта на T. dohrnii.

Фото: Профимеида

Извор: nationalgeographic.rs