Налудничаво или... Дали постоеја тројца како Тито или тој беше син на Черчил?
БЕЛГРАД, 9 мај 1970 г. Свечена бина на платото пред Сојузното собрание на СФРЈ. На централно место, малку повисоко од другите највисоки функционери, стои Јосип Броз Тито, најголемиот син на нашите народи и националности.
Генерал-потполковник Мирко Јовановиќ, командант на воената парада, известува од џипот што се издигнал до самата бина, по повод дваесет и петгодишнината од победата над фашизмот.
- Можеш да почнеш - ноншалантно одговара маршалот.
Колоната на најелитните единици на ЈНА си заминува...
Телевизиската слика го запре времето. Не врати речиси половина век наназад. Повод - одбележување на 60 години од постоењето на Телевизија Белград, односно денеска јавниот сервис.
Возвишените и запрепастени водители, со јубилејот и триумфот што не враќаат во минатото, ги потсетуваат гледачите, со помош на бројни соговорници, сведоци на минатото, колку животот бил безгрижен и среќен. Зборуваат учесници на воените паради, современици на погребот на Броз... Носталгијата си го зема данокот, лошите работи се потиснуваат од меморијата и почнуваат да доминираат убавите спомени. Секое спомнување на Тито ја исфрла на површина крајно емотивниот однос што го имаа милиони Југословени кон него. Многумина повеќе го сакаа и повеќе страдаа за него отколку за своите деца.
Фасцинацијата од маршалот најдобро ја илустрира фактот што, кога Броз тешко се разболел на почетокот на 1980 година, еден млад Југословен, на 30 години, контактирал со лекарите на претседателот од далечната Австралија. Му понудил да му ги пресади бубрезите на Тито, а бил подготвен да го донира и своето срце, само „да оздрави другарот Тито“. Барањето на ова момче Живојин Павловиќ Миќко не беше слушнато. Лекарите утврдиле дека трансплантација на бубрег во тоа време не е изводлива.
„Куќата на цвеќето“ во која беше погребан, која се наоѓа веднаш до неговата белградска резиденција, и по распадот на неговата држава и партија, и по две и пол децении тешка политичка и економска криза на „Западен Балкан “, (повторно) стана една од најпосетуваните знаменитости во Белград. Популарноста на „Другар Стари“ постојано оживува низ поранешната шестопламена држава. Според многу анкети, тој денес е попопуларен политичар од сите шест лидери на поранешните југословенски републики заедно. Меѓу неговите обожаватели има и млади луѓе кои не се родени додека тој владеел со поранешна Југославија.
Тоа не е одраз на идеолошката реинкарнација на комунизмот или социјализмот со самоуправување и други деривати. Всушност, тоа нема никаква врска со тоа. Напротив, тоа ќе биде одговор на процесот на детитизација, кој со години трае во јавниот живот.
Историското заминување и минатото време „кое лечи сѐ“ со себе го носи и нуспојавата на релативизацијата на тоталитарните или авторитарните системи, кои „на овој или оној начин“ го вклучуваат режимот на Тито.
МИСТЕРИИТЕ го следеа цел живот, заедно со неговата пословична навика да го комбинира некомпатибилното. Неговото преплетување на аристократски манири со селско потекло, неговото подобро познавање на некои светски јазици отколку јазиците на Србите и Хрватите со кои владееше доживотно, беа предизвик за многу новинари, публицисти и истражувачи и пред и по 4 мај 1980 година.
Многу се шпекулираше и пишуваше за вистинското потекло и мисија на Маршалот на Југославија; легендите и приказните зад сцената доведоа до многу неверојатни објаснувања за неговиот вистински идентитет. Интересот за личноста на Јосип Броз Тито, неговото потекло и биографија, кој бил и од каде потекнува, започнува со неговото појавување на меѓународната сцена.
Еден од најголемите американски новинари, Сајрус Сулцбергер, врвен познавач на светските геополитички струи, кој седум пати се сретнал со Тито и разговарал со сите важни државници на светот, во „Њујорк тајмс“ на 5 декември 1943 година напишал: „Таму има многу теории за личноста на Тито. Според една, за која многумина веруваат дека е точна, имало тројца како Тито. Штом еден умре, друг ја зема титулата, со што се одржува еден вид бесмртност, како легендарната птица феникс.
На погребот на Тито беа присутни најголемите светски државници
Откако Сулцбергер го напиша ова, се напишани томови книги за вистинското потекло и улогата на Јосип Броз „во светската револуција“. Легендите и заднината доведоа до многу неверојатни објаснувања за неговиот идентитет. Така некои тврдеа дека Тито воопшто не бил Јосип Броз од Кумровац, туку сличен руски Евреин кој го заменил на рускиот фронт.
ДРУГИ докажаа дека Тито е вонбрачно дете, родено од „големата љубов“ на истакнатата полска грофица Марија, која со бракот добила латифундија во близина на Сегед, и управителот на нејзиниот имот, Франц Амброс.
Заштитувајќи ја честа на вдовицата, Марија на детето му обезбедила исклучително образование и лекување. Таткото конечно ќе го препознае својот млад, интелигентен син кога младиот човек ќе биде доволно возрасен за да се приклучи на војската. Според оваа приказна, промената на идентитетот на Јосип Амброз се случила во март 1913 година, кога Јосип Броз умира, а неговата биографија ја презема виталниот Јосип Амброз, колега од војската.
Трети, пак, тврдеа дека татко му на Тито бил Евреинот Јосип Клајн, ветеринар, кој работел на имотот на полската грофица Марија, во која се заљубил и се оженил. Во бракот имаа два сина. Еден од нив се викал Џозеф, а тоа е Тито, а другиот Хенрих. Јозеф беше многу интелигентно и љубопитно дете. Сè му одеше добро. Рано научил јавање коњи, мечување, свирење пијано и акробација. Пијаното беше негова голема љубов. Да продолжеше со систематско вежбање, со талентот што го поседуваше, се верува дека ќе беше одличен пијанист. Цел Белград брмчеше и се прашуваше кој е Тито, кога се рашири приказната дека маршалот ги свири Шуберт и Шопен пред Зденко Марасовиќ, познат пијанист, а овој беше воодушевен од неговата изведба.
И не завршува тука. Во приказната влезе и Винстон Черчил, со претпоставка дека Тито е негов вонбрачен син. Сепак, ниту една од овие верзии на одговорот на „титовата енигма“ нема сериозна историска основа.
„Србите немаше да бидат Срби ако се помират со тоа дека Броз е селанец од Кумров, туку мораа да го додадат потеклото на грофот“, изјави во една прилика духовитиот Матија Беќковиќ.
Постои и верзија дека вистинското име на Тито е Франц Франсоа Јозеф фон Хабсбург и Лорен, дека тој е син на Франц Хабсбург и полска слугинка.
Факт е дека Славка Ранковиќ, сопруга на Александар Лека Ранковиќ, во интервјуа („Политикин свет“ во 1990 година и „Вечерње новости“ во 1998 година), како и во книгата „Мојот живот со Лека“, опишува како веднаш по војната била со Тито во Кумровец. Тоа беше негово прво патување во родниот град. И никој не го препозна. Тие само одмавнаа со главата во неверување и рекоа: „Тоа не е нашиот Јожа“.
Некои од соработниците на Тито по неговата смрт тврдеа дека „вистинскиот“ Јосип Броз од Кумровац загинал во Русија во Големата војна, а дека „овој“, вториот Јосип Броз, изводот на смртта на тој Броз го носел во црна чанта за останатите. на неговиот живот како најголема реликвија.чие име и презиме го присвоил. Сопругата на лидерот на црногорската партија Блаж Јовановиќ, Лидија, уште за време на неговиот живот, предводи во оваа приказна.
А вистината е дека австрискиот Staffsfeldwebel Јосип Броз бил заробен од Русите. Бидејќи со месеци немаше никакви вести за него, командата на 25-от домашен гардиски полк на Броз се откажа од него на крајот на 1915 година. Таа го внела неговото име и на „листата за загуби“ и на „азбучниот список“ на нејзините воени жртви.
Има, пак, уште еден документ кој не остава сомнеж за кого се работи: „Броз Јосип, пешадиски извидувачки подофицер на 25. полк (полк), Хрват, Клањец, (општина) Загорска Села, (роден) 1892 г. воен заробеник во Русија“, кој ја одбил понудата на руската влада да избега од заробеништво преминувајќи на страната на Србија. Двата документи еднаш биле откриени во Воениот музеј во Виена, а во 1966 година биле проследени до Тито.
Култот на Броз, негуван и проширен речиси половина век, како нишало на ѕиден часовник, достигна крајна точка. Следствено, се чини дека во животот, како и во физиката - за да се смири нишалото, мора прво да ја допре другата, спротивна точка. Со други зборови, животното дело на Тито мораше да помине низ таа фаза, од култ до влечење низ калта, додека не се среди нишалото.
Неговите големи амплитуди во однесувањето, ставот, односот кон соработниците, околината и настаните беа доста чести. Претпоставувам дека затоа многубројните сведоштва на неговите современици, но и на истражувачи, често се контрадикторни. Сето тоа почна да го поткопува апсолутниот авторитет на Тито и односот на народот кон наметнатиот имиџ на непогрешлив водач.
Извор: www.novosti.rs
