Од симбол за вампири до симболи за добра среќа

Необичен изглед, мистериозен начин на живот, како и недоволното знаење за лилјаците, секогаш привлекоа многу внимание кај луѓето.

Поради недостигот на блискост, во многу култури лилјаците се сметале за олицетворение или симбол на вампири, ѓаволи и други негативни митски суштества.

На другиот крај на светот, во Јапонија и Кина, лилјаците се симболи на добрина и среќа. Кинескиот збор „фу“ значи лилјак, истовремено и „добра среќа“.

Важноста на лилјаците во природата, синџирот на исхрана и нивното непознавање инспирираа огромни истражувања ширум планетата, а сега посебно поради коронавирусот и мислењето дека тие го пренеле на човекот.

Лилјаците биле изолирани од другите цицачи пред околу 70 милиони години, а најстарите познати фосили датираат уште од раниот еоцен, пред околу 50 милиони години. Според денешната класификација, има повеќе од 1.100 видови лилјаци кои се класифицирани во 19 семејства. Постојат само три семејства во Стариот и Новиот свет: Vespertilionidaiae, Molossidae и Emballonuroidae.

Лилјаците (Chiroptera) — ред мали до средно големи цицачи способни за долготраен лет. Се среќаваат речиси насекаде на Земјата до поларните граници на дрвенестата вегетација. Најбројни и најразнообразни се во тропските и суптропските области. Нивната татковина се наоѓа во тропските предели од источната полутопка, каде сè уште постојат најпримитивните претставници.

Органите за вид кај плодојадните видови (летечките кучиња и листоносните лилјаци) се умерено развиени, а кај повеќето видови очите се мали и тие веројатно имаат лош вид како дење, така и ноќе.

Големите лилјаци јадат плодови, нектар или полен, додека повеќето мали лилјаци јадат инсекти. Други може да се исхрануваат со крв, мали цицачи, риби, плодови, полен или нектар. Големите лилјаци имаат добро развиена видна кора (визуелен кортекс) и покажуваат добра видна јавност, додека малите зависат од ехолокацијата за да се ориентираат во просторот и да го најдат својот плен.

Способни се да апсорбираат вируси и да ги пренесуваат.