Теорија или заговор: Зошто податоците од нашите термометри се разликуваат од оние од метеоролошкиот завод?
Експертите истакнуваат дека вашиот термометар е точен, но за да се измери температурата според метеоролошките стандарди, мора да се исполнат некои основни барања.
Претходниот викенд екстремно високи температури ја погодија Србија и регионот, а термометрите во повеќе градови покажаа и до 40 степени Целзиусови. И покрај најавите од одредени апликации за временска прогноза, податоците на Републичкиот хидрометеоролошки завод покажуваат дека температурата во Белград во саботата не надминала 39 °C. Но, на социјалните мрежи можеа да се видат бројни фотографии од граѓани кои забележаа температури во тој главен град кои беа значително повисоки од измерените на метеоролошките станици на РЗМЗ.
Зошто се разликуваат податоците на Институтот и оние од цивилните мерења? Во јавноста често може да слушнеме донекаде конспиративни тврдења дека температурата е многу повисока, но дека официјалните институции „не смеат“ да ги информираат граѓаните за тоа. Но, вистинскиот одговор на ова прашање е сосема безопасен - метеоролошките станици не се наоѓаат околу жешките автомобили, на градските плоштади или на фасадите на куќите, туку мерењата се прават според строго дефинирани стандарди кои се применуваат практично во сите земји во светот.
Ќе се обидеме да објасниме зошто овие стандарди се важни во овој текст, пишува Клима 101.
Температурата на воздухот се мери под строго контролирани услови
Времето е моменталната состојба на атмосферата во одредена област, која е опишана со различни метеоролошки појави и елементи - од температура до притисок до влажност на воздухот. Иако со сетилата можеме лесно да почувствуваме дали е топло, дали притисокот нагло се променил или дали е влажен, се користат соодветни инструменти и опрема за прецизно мерење на овие параметри.
Светската метеоролошка организација ја дефинира температурата на воздухот како температура измерена со термометар изложен на воздух на место заштитено од директно сончево зрачење. Затоа, според Водичот за инструменти и методи на набљудување издаден од WMO, исклучително е важно термометарот да се заштити од сонцето, така што измерената температура на воздухот што е можно попрецизно ја покажува вистинската состојба на работите.
Тоа се постигнува со поставување на мерните инструменти, вклучително и термометарот, во метеоролошки засолништа, односно куќи, кои го претставуваат најважниот дел од метеоролошката станица. Станува збор за бели кутии со посебни димензии, изработени главно од дрво, поставени на висина од два метри за да може воздухот слободно да тече низ нив. Нивните ѕидови наликуваат на полуотворени ролетни, а вратите обично се насочени кон север.
А зошто метеоролошките засолништа се обоени во бело? Со нивно боење во светли нијанси се спречува апсорпција на топлина со што би се зголемила температурата на воздухот што се мери.
Од слична причина, важно е и метеоролошките засолништа да се наоѓаат над површината на тревата, имајќи предвид дека вештачките материјали би ја промениле сликата и би се читале различни температурни вредности - поради оваа причина, засолништата се наоѓаат на најмалку 20 метри подалеку од бетон и слични објекти, а во нивната непосредна околина има и трева.
Иако е важно мерната опрема да биде во сенка, метеоролошкиото засолниште треба да биде на сончев и отворен простор. За да се усогласи процесот на мерење на метеоролошките параметри, овие услови треба да ги исполнуваат сите официјални метеоролошки станици во земјата и странство.
Извор: nationalgeographic.rs
фото: freepik.com
