Улогата и потребата на науката и научните докази денес

Фразата „научни докази“ стана сѐ по употребувана во текот на последните години, но дали навистина знаеме што тоа значи? Научните докази се информации собрани од научни истражувања, за што е потребно многу време (и трпеливост!) да се спроведе. Улогата на науката во општеството, бизнисот, креирањето политики и иднината никогаш не била порелевантна тема отколку денес. Една од работите што станува сѐ појасна и сѐ повеќе од нас ја сфаќаат е дека треба да имаме доверба во науката за да можеме да се справиме со светските настани како што се пандемија и екстремни временски услови предизвикани од климатските промени.

Јасно е дека науката е клучот за решавање на многу светски проблеми и дека ние како општество мора да ја прифатиме во сите нејзини потенцијали. Сепак, поради големата количина на различни информации, дезинформации, теорија и шпекулации, ова не се случува во моментот. За овој проблем се дискутираше на онлајн панелот „Научни факти или фикција“ (Science Facts or Fiction) на кои учествуваа Мојра Гилхрст - потпретседател за стратешки и научни комуникации на Филип Морис Интернешел (ФМИ), Роман Чаудри - научник за анализа на податоци и програмер за вештачка интелигинција и ко-основач на Википедија, Џими Велс.

„Во науката, сè е во нијанси, и за жал, во време на пандемија, сите сакаме конкретни решенија: правилно или погрешно, да или не - што не постои во науката. Јас сметам дека клучот за успехот лежи во транспарентноста и искреноста на научниците и носителите на одлуки кон јавноста за која било тема. Една од работите што ни се случува од почетокот на пандемијата беше огромниот интерес што јавноста одеднаш го има за науката. Јавноста бара научни докази и е жедна за одговори преку наука и какви било знаци, но на луѓето им е тешко да ги толкуваат тие знаци, што е вистина, а што не. Ова беше вистински повик за будење за мене и треба да биде за остатокот од научната заедница, како и за креаторите на политики. Ние сме должни да бидеме подеднакво искрени за она што го знаеме и што не го знаеме. Сметам дека ако сме искрени за она што го знаеме за секоја тема, на јавноста ќе и биде многу полесно да донесува одлуки врз основа на она што го знаеме денес, наместо да се заснова на шпекулации“, рече Гилхрист.

Во ФМИ, Моира Гилхрист води тим чија работа е да ја предводи цврстата и чиста наука која стои зад зад IQOS уредите за добивање на информации што јавноста може јасно да ги разбере. Таа е во редовен контакт со службениците за јавно здравје, медиумите и носителите на одлуки ширум светот. Ова всушност игра витална улога во трансформацијата на Филип Морис од цигарите на нејзиниот пат кон подобра иднина без чад од тутун.

Таа посочува дека честопати се соочува со огромен скептицизам од медиумите, луѓето од јавното здравство и други претставници на научната заедница и затоа ФМИ постојано се обидува да ја насочи дискусијата кон научни факти и да ги остави настрана идеологијата, убедувањата и чувствата. Додава дека транспарентноста и способноста на луѓето да донесуваат свои одлуки врз основа на необработени податоци е клучно прашање и дека е одговорност на научниците да не одат со толкување премногу далеку од она што го велат податоците.

Гилхрст ја изрази својата загриженост за луѓето кои пушат. Таа смета дека пушачите не знаат кому да веруваат, што е точно, дали треба да се пренасочат кон производи без чад, ако не сакаат да се откажат од пушењето или не, заради различни теории.  За неа, многу е важно теориите да не бидат претставени како факти и смета дека сите научници, вклучувајќи ја и неа, се одговорни да се придржуваат тоа.

„Мислам дека во секоја ситуација кога има полемики, има емоции. И, често емоциите некако надвладуваат во дискусијата, што значи дека не сме фокусирани на тоа што зборува науката и кои се всушност фактите. Мислам дека обидот да се одлучи што фикцијата се заснова на тоа дали скептицизмот се заснова на фикција или врз основа на факти е еден од клучните двигатели на она што го работиме. Тоа навистина ме фрустрира како научник, знаејќи дека јавноста очекува компанија како мојата да развие производи што ќе ја подобрат состојбата со пушењето и здравјето, а сепак има многу луѓе во невладини организации и многу креатори на политики кои едноставно не сакаат да го слушнат тоа “, вели таа.