Вистинската приказна за „принцезата со мустаќи“ чија фотографија со години е вирална на социјалните мрежи

Позната приказна која веќе неколку години кружи на интернет вели дека принцезата со мустаќи, била идеалот за убавина во Персија од 19 век, а 13 мажи се самоубиле поради нејзината невозвратена љубов. И дали ова е вистина?

Се вели дека една слика вреди илјада зборови. Но, во ерата на интернетот, понекогаш е потребно малку повеќе од слика за да се дојде до вистината. Иако фотографиите од „Принцезата на Каџар“ станаа вирални во последните неколку години, вистинската приказна за оваа принцеза со мустаќи е малку поинаква.

Објавите на социјалните мрежи тврдат дека таа била олицетворение на убавината на своето време, а некои описи наведуваат дека дури „тринаесет мажи се самоубиле“ затоа што таа ги одбила. Дали овие приказни се вистинити?

Подолу ви ја откриваме вистинската приказна зад виралните слики на „Принцезата на Каџар“.

Во последните неколку години на интернет кружат бројни фотографии од оваа принцеза. Овие објави, кои имаат илјадници лајкови и споделувања, често се придружени со наратив. На пример, една објава на Фејсбук од 2017 година, со над 100.000 лајкови, вели: „Запознајте ја принцезата на Каџар! Таа беше симбол на убавината во Персија (Иран), 13 млади мажи се самоубија затоа што таа ги одби. Друга објава со речиси 10.000 лајкови од 2020 година нуди слична верзија на приказната, објаснувајќи: „Принцезата на Каџар се сметаше за симбол на убавината во Персија во раните 1900-ти, а вкупно 13 млади мажи се самоубија бидејќи таа го одби нивната љубов“.

Но, вистината зад овие објави е малку покомплицирана отколку што изгледа. За почеток, овие фотографии прикажуваат две различни персиски принцези, а не една. Вистина е дека и двете жени биле принцези за време на персиската династија Каџар, која владеела од 1789 до 1925 година.

Викторија Ван Орден Мартинез од шведскиот универзитет Линкопинг објаснува кои тврдења се погрешни во оваа објава која го „запали интернетот“.

За почеток, на фотографиите се прикажани две полусестри, а не една жена. Мартинез објаснува дека на објавите се прикажани принцезата Фатемех Канум Есмет ал-Давла, родена во 1855 година и принцезата Захра Канум Таџ ал-Салтанех, родена во 1884 година. И двете биле принцези во текот на 19 век, ќерки на Насер ал-Дин Шах Каџар. Шах сакал да фотографира уште од мали нозе, па затоа има толку многу фотографии од сестрите. Уживал да го фотографира својот харем како и неговата мачка.

И двете жени се омажиле многу млади и веројатно, освен роднините, не запознале ниту еден друг маж - до бракот. Затоа, тврдењето дека тринаесет мажи биле убиени поради една од нив е малку веројатно.

Што е најважно, и двете жени живееле многу побогат и повозбудлив живот отколку што сугерираат овие објави.

Втората ќерка на Насер ал-Дин, Есмат ал-Дулех, се омажила кога имала околу 11 години. Научила да свири клавир и вез од француски учител и била домаќин на многу сопруги на европски дипломати кои дошле да го видат нејзиниот татко.

Помладата полусестра на Нјана, Таџ ал-Салтанех, беше дванаесетта ќерка на нејзиниот татко. Таџ ал-Салтанех стана позната како една од првите феминистки и беше талентирана писателка. За прв пат се омажила кога имала само 10 години. Таџ ал-Салтанех се разведе од двајцата сопрузи и напиша мемоари „Круна на болката: Мемоари на персиска принцеза од Харемот до модерните времиња“.

„За жал!“, напиша таа. „Персијките се изолирани од луѓето и групирани заедно со говеда и животни. Целиот живот го живеат во очај во затвор, скршени под тежината на горчливите идеали“.

Жени со мустаќи и мажи без брада

Во постовите за принцезата на Каџар има и малку вистина за убавината на Персијките во 19 век. Во многу објави кои ја опишуваат „Каџарската принцеза“, акцентот е ставен на нејзините мустаќи. Мустаќите на жените навистина се сметале за привлечни во Персија во текот на 19 век.

Историчарката од Харвард, Афсане Најмабади, напиша цела книга на оваа тема, насловена како „Жени со мустаќи и мажи без брада: Пол и сексуални анксиозности во иранската модерност“.

Во својата книга, Најмабади опишува како постоеле одредени стандарди за убавина за мажите и жените во Персија од 19 век. Жените ги ценеле своите густи веѓи и влакна над усните, до тој степен што понекогаш ги бојадисувале. Исто така, голобрадите мажи со „нежни“ црти се сметале за многу привлечни. Овие стандарди на убавина, објаснува Најмабад, почнале да се менуваат бидејќи Персијците почнале повеќе да патуваат низ Европа. Па почнале да се прилагодуваат на европските стандарди за убавина.

Како такви, виралните објави за „Принцезата на Каџар“ не се сосема погрешни. Стандардите за убавина во Персија беа различни од денешните, а жените прикажани во овие објави ги олицетворуваа.
Нп, немаше „Каџарска принцеза“ - туку имаше принцеза Фатемех Канум и принцеза Захра Канум. И, немаше тринаесет додворувачи.

Навистина, иако овие две жени ги отелотворуваа стандардите за убавина на своето време, тие беа и многу, многу повеќе од нивниот изглед. Едната беше гордата ќерка на Шах која ги забавуваше неговите важни посетители; додека другата беше жена пред своето време која имаше многу да каже за феминизмот и персиското општество.